Günümüzde sosyal ağ platformları gündelik hayatın akışına dahil olmaları sebebiyle birçok toplumsal ve sosyal değişimin merkezinde yer almaktadır. Sosyolojik birçok kavram bu mecralarda değişmekte ve zaman içerisinde bunun toplumsal sonuçları ortaya çıkmaktadır. Bu doğrultuda gösterişçi tüketim kavramı, sosyal ve toplumsal boyutları ile çalışılması önemli bir kavramdır. Ayrıca tüketim eyleminin geniş kitlelerce ve sınırsız bir şekilde gerçekleşmesi kavramı önemli kılmaktadır. Dolayısıyla yapılan bu çalışma sosyolojik tespitler ortaya koymak ve dijital dönüşümü daha iyi gözlemlemeyi amaçlamaktadır. Veblen’in aylak sınıf ve gösterişçi tüketim kavramları, sosyal ağ platformlarındaki paylaşımlar üzerinden incelenebilmektedir. Günümüz tüketim toplumunda Instagram popüler ve görsel paylaşımına dayalı bir mecra olması sebebiyle gösterişçi tüketim açısından önemlidir. Bu çalışmada; farklı etkileşim ve takipçi sayısına sahip 10 influencerın Instagram profillerindeki 65 adet gösterişçi tüketime yönelik paylaşım kategorilere ayrılarak incelenmiştir. Araştırma kısmında içerik analizi yöntemi kullanılarak, incelenen görseller üzerinden gösterişçi tüketimin boyutları ortaya konulmaktadır. Araştırma bulgularına göre paylaşımların tümünde lüks markalara ait benzer objeler ön plana çıkmaktadır. Bunun yanı sıra paylaşımların yapıldığı mekanlar da benzerlik göstermektedir. Paylaşımların ortak amacı ise belirli bir sosyal statüye sahip olunduğunun satın alınan lüks tüketim ürünleri üzerinden gösterilmesidir. Bunun için kullanıcılar daha ulaşılmaz, erişilemez ve pahalı ürünlerin tüketimi tercih edilmektedir. Bu da gösterişçi tüketime yönelik bir mesaj vermektedir. Bu doğrultuda influencerlar Veblen’in aylak sınıfını temsil etmektedirler.
Anahtar Kelimeler: Veblen, Gösterişçi Tüketim, Aylak Sınıf, Sosyal Ağ Platformları
|
