Öz: Giriş: Eğitimin temel amacı sosyal bir varlık olan insanı hayata hazırlamaktır. Bu hazırlık sürecinde, bireylerin gerçek yaşamlarında başarıya ulaşmalarını sağlayacak bazı zihinsel becerilerin kazandırılması gerekmektedir. Bu zihinsel becerilerin kazandırılmasında da Fen bilimleri dersi önemli bir yer tutmaktadır. Gerek günlük hayatta gerekse derslerde bir çok problem durumuyla karşılaşılmaktadır. Bu problemlerden Rutin problemler; günlük hayatta sıklıkla karşılaşılan ve çözülmesinde dört işlem becerilerinin yeterli olduğu genelde önceden çözülmüş bir problemin benzeri veya öğrenilmiş bir formülün yeni bir durumda kullanıldığı problemlerdir. Rutin Olmayan Problemler ise; çözümlerinde işlem becerilerinin ötesinde, verileri yeniden organize ederek sınıflandırma, ilişkileri görme gibi becerilere sahip olmayı ve bir takım işlemleri arka arkaya yapmayı gerektiren, çözmek için yöntemin açık olarak görünmediği problemlerdir. Bu problemler öğrencinin verileri dikkatli analiz etmesini, yaratıcı bir girişimde bulunmasını gerektirir. Bu da bize problemlerin çözümünde problem çözme becerisinin önemini göstermektedir. Problem çözme becerisi, yaşamın tümünde etkili olan ve basitten karmaşıklığa bütün etkinliklerde yer alan bir beceridir. Alan yazın incelemesi yapıldığında birçok araştırmacının problem çözme becerisi üzerine çalışmalar yaptığı görülmektedir. Amaç: Bu araştırmanın amacı ise ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin Fen Bilimleri Dersinde algılanan problem çözme becerileri ile rutin ve rutin olmayan problem çözme düzeyi arasında ilişki olup olmadığının belirlenmesidir. Çalışmanın amacı doğrultusunda şu alt amaçlar belirlenmiştir. 1. Öğrencilerin Rutin Problemler Testini çözme düzeyi ile Rutin Olmayan Problemler Testini çözme düzeyi arasında anlamlı bir fark var mıdır? 2. Öğrencilerin Problem Çözme Becerisi Ölçeğinin “sorgulama” alt boyutundan aldıkları puan ile Rutin Problemler Testi ve Rutin Olmayan Problem Testinden aldığı puanlar arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki var mıdır? 3. Öğrencilerin Problem Çözme Becerisi Ölçeğinin “değerlendirme” alt boyutundan aldıkları puan ile Rutin Problemler Testi ve Rutin Olmayan Problem Testinden aldığı puanlar arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki var mıdır? 4. Öğrencilerin Problem Çözme Becerisi Ölçeğinin “nedenleme” alt boyutundan aldıkları puan ile Rutin Problemler Testi ve Rutin Olmayan Problem Testinden aldığı puanlar arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki var mıdır? Kapsam: Bu araştırma, Kocaeli ili İzmit ilçesinde bulunan resmi ilköğretim okullarından 2016–2017 Eğitim Öğretim Yılında 8. Sınıfta öğrenim gören öğrencileri kapsamaktadır. Araştırmanın örneklemini ise Özel Körfezim Eğitim Kurumları, 50. Yıl Cumhuriyet Ortaokulu, Dr. Ferdi Koçal Ortaokulu ve 7. Boru Ortaokulu’nun tüm 8. Sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Yöntem: Bu araştırmada mevcut durumu tespit etme amaçlandığından ilişkisel tarama modeline başvurulmuştur. Bulgular: Öğrencilerin rutin problemlerdeki başarısı ile rutin olmayan problemlerdeki başarısı arasında anlamlı bir fark vardır. Öğrencilerin sorgulama boyutu ile rutin problemleri çözme becerileri arasında anlamlı bir ilişki vardır. Ayrıca öğrencilerin sorgulama boyutu ile rutin olmayan problemleri çözme becerileri arasında da anlamlı bir ilişki vardır. Öğrencilerin değerlendirme boyutu ile rutin problemleri çözme becerileri arasında anlamlı bir ilişki vardır. Ayrıca öğrencilerin değerlendirme boyutu ile rutin olmayan problemleri çözme becerileri arasında da anlamlı bir ilişki vardır. Öğrencilerin nedenleme boyutu ile rutin problemleri çözme becerileri arasında anlamlı bir ilişki vardır. Ayrıca öğrencilerin nedenleme boyutu ile rutin olmayan problemleri çözme becerileri arasında da anlamlı bir ilişki vardır. Sonuç: Yapılan araştırma sonucunda, öğrencilerin rutin problemlerde rutin olmayan problemlere göre daha başarılı olduğu görülmektedir. Ayrıca çalışmada kullanılan ölçeğin sorgulama, değerlendirme ve nedenleme alt boyutları ile öğrencilerin Rutin Problemler ve Rutin Olmayan Problemleri çözme becerileri arasındaki ilişki incelendiğinde; ölçeğin alt boyutları ile Rutin Problemleri çözme becerileri arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca ölçeğin alt boyutları ile Rutin Olmayan Problemleri çözme becerileri arasında da anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Fakat öğrencilerin Problem Çözme Becerisi Ölçeğinin alt boyutları ile rutin problemlerin çözülme düzeyi arasındaki ilişki ile Problem Çözme Becerisi ölçeğinin alt boyutları ile rutin olmayan problemlerin çözülme düzeyi arasındaki ilişki açısından anlamlı bir fark bulunamamıştır. Bu verilere göre, öğrencilerin rutin olmayan problemleri rutin problem olduklarını düşünerek çözdükleri sonucuna varılabilir.
Anahtar Kelimeler: Fen Bilimleri, Problem Çözme, Rutin Problem, Rutin Olmayan Problem
|
