Öz: Giriþ: Eðitimin temel amacý sosyal bir varlýk olan insaný hayata hazýrlamaktýr. Bu hazýrlýk sürecinde, bireylerin gerçek yaþamlarýnda baþarýya ulaþmalarýný saðlayacak bazý zihinsel becerilerin kazandýrýlmasý gerekmektedir. Bu zihinsel becerilerin kazandýrýlmasýnda da Fen bilimleri dersi önemli bir yer tutmaktadýr. Gerek günlük hayatta gerekse derslerde bir çok problem durumuyla karþýlaþýlmaktadýr. Bu problemlerden Rutin problemler; günlük hayatta sýklýkla karþýlaþýlan ve çözülmesinde dört iþlem becerilerinin yeterli olduðu genelde önceden çözülmüþ bir problemin benzeri veya öðrenilmiþ bir formülün yeni bir durumda kullanýldýðý problemlerdir. Rutin Olmayan Problemler ise; çözümlerinde iþlem becerilerinin ötesinde, verileri yeniden organize ederek sýnýflandýrma, iliþkileri görme gibi becerilere sahip olmayý ve bir takým iþlemleri arka arkaya yapmayý gerektiren, çözmek için yöntemin açýk olarak görünmediði problemlerdir. Bu problemler öðrencinin verileri dikkatli analiz etmesini, yaratýcý bir giriþimde bulunmasýný gerektirir. Bu da bize problemlerin çözümünde problem çözme becerisinin önemini göstermektedir. Problem çözme becerisi, yaþamýn tümünde etkili olan ve basitten karmaþýklýða bütün etkinliklerde yer alan bir beceridir. Alan yazýn incelemesi yapýldýðýnda birçok araþtýrmacýnýn problem çözme becerisi üzerine çalýþmalar yaptýðý görülmektedir. Amaç: Bu araþtýrmanýn amacý ise ortaokul 8. sýnýf öðrencilerinin Fen Bilimleri Dersinde algýlanan problem çözme becerileri ile rutin ve rutin olmayan problem çözme düzeyi arasýnda iliþki olup olmadýðýnýn belirlenmesidir. Çalýþmanýn amacý doðrultusunda þu alt amaçlar belirlenmiþtir. 1. Öðrencilerin Rutin Problemler Testini çözme düzeyi ile Rutin Olmayan Problemler Testini çözme düzeyi arasýnda anlamlý bir fark var mýdýr? 2. Öðrencilerin Problem Çözme Becerisi Ölçeðinin “sorgulama” alt boyutundan aldýklarý puan ile Rutin Problemler Testi ve Rutin Olmayan Problem Testinden aldýðý puanlar arasýnda istatistiksel açýdan anlamlý bir iliþki var mýdýr? 3. Öðrencilerin Problem Çözme Becerisi Ölçeðinin “deðerlendirme” alt boyutundan aldýklarý puan ile Rutin Problemler Testi ve Rutin Olmayan Problem Testinden aldýðý puanlar arasýnda istatistiksel açýdan anlamlý bir iliþki var mýdýr? 4. Öðrencilerin Problem Çözme Becerisi Ölçeðinin “nedenleme” alt boyutundan aldýklarý puan ile Rutin Problemler Testi ve Rutin Olmayan Problem Testinden aldýðý puanlar arasýnda istatistiksel açýdan anlamlý bir iliþki var mýdýr? Kapsam: Bu araþtýrma, Kocaeli ili Ýzmit ilçesinde bulunan resmi ilköðretim okullarýndan 2016–2017 Eðitim Öðretim Yýlýnda 8. Sýnýfta öðrenim gören öðrencileri kapsamaktadýr. Araþtýrmanýn örneklemini ise Özel Körfezim Eðitim Kurumlarý, 50. Yýl Cumhuriyet Ortaokulu, Dr. Ferdi Koçal Ortaokulu ve 7. Boru Ortaokulu’nun tüm 8. Sýnýf öðrencileri oluþturmaktadýr. Yöntem: Bu araþtýrmada mevcut durumu tespit etme amaçlandýðýndan iliþkisel tarama modeline baþvurulmuþtur. Bulgular: Öðrencilerin rutin problemlerdeki baþarýsý ile rutin olmayan problemlerdeki baþarýsý arasýnda anlamlý bir fark vardýr. Öðrencilerin sorgulama boyutu ile rutin problemleri çözme becerileri arasýnda anlamlý bir iliþki vardýr. Ayrýca öðrencilerin sorgulama boyutu ile rutin olmayan problemleri çözme becerileri arasýnda da anlamlý bir iliþki vardýr. Öðrencilerin deðerlendirme boyutu ile rutin problemleri çözme becerileri arasýnda anlamlý bir iliþki vardýr. Ayrýca öðrencilerin deðerlendirme boyutu ile rutin olmayan problemleri çözme becerileri arasýnda da anlamlý bir iliþki vardýr. Öðrencilerin nedenleme boyutu ile rutin problemleri çözme becerileri arasýnda anlamlý bir iliþki vardýr. Ayrýca öðrencilerin nedenleme boyutu ile rutin olmayan problemleri çözme becerileri arasýnda da anlamlý bir iliþki vardýr. Sonuç: Yapýlan araþtýrma sonucunda, öðrencilerin rutin problemlerde rutin olmayan problemlere göre daha baþarýlý olduðu görülmektedir. Ayrýca çalýþmada kullanýlan ölçeðin sorgulama, deðerlendirme ve nedenleme alt boyutlarý ile öðrencilerin Rutin Problemler ve Rutin Olmayan Problemleri çözme becerileri arasýndaki iliþki incelendiðinde; ölçeðin alt boyutlarý ile Rutin Problemleri çözme becerileri arasýnda anlamlý bir iliþki bulunmuþtur. Ayrýca ölçeðin alt boyutlarý ile Rutin Olmayan Problemleri çözme becerileri arasýnda da anlamlý bir iliþki bulunmuþtur. Fakat öðrencilerin Problem Çözme Becerisi Ölçeðinin alt boyutlarý ile rutin problemlerin çözülme düzeyi arasýndaki iliþki ile Problem Çözme Becerisi ölçeðinin alt boyutlarý ile rutin olmayan problemlerin çözülme düzeyi arasýndaki iliþki açýsýndan anlamlý bir fark bulunamamýþtýr. Bu verilere göre, öðrencilerin rutin olmayan problemleri rutin problem olduklarýný düþünerek çözdükleri sonucuna varýlabilir.
Anahtar Kelimeler: Fen Bilimleri, Problem Çözme, Rutin Problem, Rutin Olmayan Problem
|
