Öğrencilerin matematikte başarı olması onları yalnızca matematik dersleri için değil aynı zamanda günlük ve mesleki hayatları için de hazırlamayı gerektirmektedir. Matematik başarısının kaygı, öz benlik, öz yeterlik ve motivasyon gibi duyuşsal özellikler tarafından etkilendiği bilinen bir gerçektir. Matematiğin alt öğrenme alanlarından biri olan cebir, cebirsel düşünmenin yanı sıra muhakeme edebilmeyi ve akıl yürütmeyi gerektirir. Literatürde öğrencilerin matematik başarısını etkileyen faktörlerin etkisini inceleyen çalışma çok sayıda olsa, özellikle cebir başarısını odak noktası yapan ve cebir başarısını etkileyen faktörleri inceleyen yok denecek kadar az çalışma bulunmaktadır. Bu noktadan hareketle, bu çalışmada öğrencilerin cebir başarısını etkileyen duyuşsal faktörlerin başarıyı ne derecede yordadıkları incelenmiştir. İlişkisel tarama deseni olarak tasarlanan bu çalışmaya Gaziantep ili Nizip ilçesinde öğrenim görmekte olan 2083 yedinci ve sekizinci sınıf öğrencisi katılmıştır. Verileri toplamak amacıyla araştırmacılar tarafından geliştirilmiş bir “Cebir Başarı Testi”, PISA tarafından öğrencilerin matematik başarısını etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla kullanılan matematik öz yeterliği, benliği, kaygısı boyutlarından oluşan “Matematiğe Yönelik Öz İnanç Ölçeği” ve içsel ve araçsal motivasyon boyutlarından oluşan “Matematiğe Yönelik Motivasyon Ölçeği” kullanılmıştır. Matematiğe yönelik öz inanç ve motivasyon yapılarının altında yer alan boyutların ve cinsiyet ve sınıfın cebir başarısını ne derecede yordandığının belirlenebilmesi için regresyon analizi yapılmıştır. Regresyon analizi kapsamında, başarıyı yordaması için üç farklı model kurulmuştur. Birinci modelde yalnızca sınıf ve cinsiyet, ikinci modelde bu demografik değişkenlerin yanı sıra matematiğe yönelik öz inançlar (öz yeterlik, kaygı ve benlik) eklenmiştir. Son modelde ise ikinci modele ek olarak matematiğe yönelik motivasyon boyutları (içsel ve araçsal motivasyon) eklenmiştir. Tüm modellerin cebir başarısını yordayan anlamlı modeller olduğu bulunmuştur. Ayrıca değişkenler içerisinde en güçlü anlamlı yordayıcının öz yeterlik olduğu ve tüm değişkenlerin dahil edildiği son modelde cinsiyet ve matematik benliğinin cebir başarısının anlamlı yordayıcısı olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. (Bu çalışma birinci yazarın ikinci yazar sorumluluğunda yürüttüğü yüksek lisans tezine ait verilerden üretilmiştir. ORCID NO: 0000-0002-0154-7804)
Anahtar Kelimeler: Cebir, başarı, öz yeterlik, benlik, kaygı, motivasyon
|
