Devletler vatandaşlık hukuku alanında kendi menfaatlerini dikkate alarak diledikleri gibi düzenleme yapabilirler. Devletlerin vatandaşlık hukuku alanında farklı düzenlemelere sahip olması çifte/çok vatandaşlığa sebebiyet vermektedir. Çifte vatandaşlık halinde bir kimse aynı zaman diliminde birden fazla devlete vatandaşlık bağı ile bağlı bulunmaktadır. Bir kişinin birden fazla ülkeye vatandaşlık bağı ile bağlı olması farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Örneğin doğum yeri esasına göre vatandaşlığın kazanıldığı bir ülkede doğan çocuk kendi anne veya babasından dolayı da kan esasına göre diğer bir ülkenin vatandaşlığını doğduğu anda kazanabilecektir. Bunun dışında çifte vatandaşlığın açıkça yasaklanmadığı durumlarda şartlarının taşınması halinde kolaylıkla başka bir ülkenin vatandaşlığı elde edilebilecektir.
5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK) ile de çifte vatandaşlığın özellik arz eden durumundan dolayı özel bir düzenleme yapma gereği duyulmuştur. Yetkili hukukun vatandaşlık esasına göre tespit edildiği hallere ilişkin özel bir düzenleme olan MÖHUK m. 4/1, b ve c hükümleri uyarınca birden fazla devlet vatandaşlığına sahip olanlar hakkında, bunlardan aynı zamanda biri Türk vatandaşlığı olması halinde Türk hukuku uygulanacaktır. Birden fazla devlet vatandaşlığına sahip olan kişinin Türk vatandaşlığına sahip olmaması halinde en sıkı ilişki halinde bulunduğu devletin hukuku uygulama alanı bulacaktır.
Bu bildiri kapsamına öncelikle Türk hukukunda çifte vatandaşlık durumuna ilişkin genel nitelikte bilgi verilecektir. Sonrasında ise MÖHUK çerçevesinde milletlerarası özel hukuk alanında çifte vatandaşlığa sahip olmadan kaynaklanabilecek problemlere etraflıca değinilecektir.
Anahtar Kelimeler: Çifte Vatandaşlık, Çok Vatandaşlık, Yabancı, Vatandaş
|
