Devletler vatandaþlýk hukuku alanýnda kendi menfaatlerini dikkate alarak diledikleri gibi düzenleme yapabilirler. Devletlerin vatandaþlýk hukuku alanýnda farklý düzenlemelere sahip olmasý çifte/çok vatandaþlýða sebebiyet vermektedir. Çifte vatandaþlýk halinde bir kimse ayný zaman diliminde birden fazla devlete vatandaþlýk baðý ile baðlý bulunmaktadýr. Bir kiþinin birden fazla ülkeye vatandaþlýk baðý ile baðlý olmasý farklý þekillerde ortaya çýkabilir. Örneðin doðum yeri esasýna göre vatandaþlýðýn kazanýldýðý bir ülkede doðan çocuk kendi anne veya babasýndan dolayý da kan esasýna göre diðer bir ülkenin vatandaþlýðýný doðduðu anda kazanabilecektir. Bunun dýþýnda çifte vatandaþlýðýn açýkça yasaklanmadýðý durumlarda þartlarýnýn taþýnmasý halinde kolaylýkla baþka bir ülkenin vatandaþlýðý elde edilebilecektir.
5718 sayýlý Milletlerarasý Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkýnda Kanun (MÖHUK) ile de çifte vatandaþlýðýn özellik arz eden durumundan dolayý özel bir düzenleme yapma gereði duyulmuþtur. Yetkili hukukun vatandaþlýk esasýna göre tespit edildiði hallere iliþkin özel bir düzenleme olan MÖHUK m. 4/1, b ve c hükümleri uyarýnca birden fazla devlet vatandaþlýðýna sahip olanlar hakkýnda, bunlardan ayný zamanda biri Türk vatandaþlýðý olmasý halinde Türk hukuku uygulanacaktýr. Birden fazla devlet vatandaþlýðýna sahip olan kiþinin Türk vatandaþlýðýna sahip olmamasý halinde en sýký iliþki halinde bulunduðu devletin hukuku uygulama alaný bulacaktýr.
Bu bildiri kapsamýna öncelikle Türk hukukunda çifte vatandaþlýk durumuna iliþkin genel nitelikte bilgi verilecektir. Sonrasýnda ise MÖHUK çerçevesinde milletlerarasý özel hukuk alanýnda çifte vatandaþlýða sahip olmadan kaynaklanabilecek problemlere etraflýca deðinilecektir.
Anahtar Kelimeler: Çifte Vatandaþlýk, Çok Vatandaþlýk, Yabancý, Vatandaþ
|
