Günümüzde toplumları veya devletleri, diğer toplum ve devletlerden ayıran temel kavramlar, gelişim ve kalkınmadır. Başta ekonomik, insani, sosyal, teknolojik vb. olmak üzere gelişim ve kalkınmanın birçok boyutu vardır. Elbette ki her çeşit kalınmanın temel besin kaynağı, eğitimdir. Eğitim ve eğitim sistemlerinin bu rolleri yerine getirmesi bilgi, düşünce, ürün vb. konularda yaratıcı olan ve düşünen bireyler yetiştirmesiyle yakından ilgilidir. Yaratıcılık, bugünkü bilimsel gelişmelere rağmen tanımlanması ve ortak bir anlayışla ele alınması zor olan kavramlardan birisidir. Çok boyutlu bir fenomen olan yaratıcılık kavramı, araştırmacılar tarafından disiplinlere, ekollere, yaklaşımlara ve ilgili disiplinin özelliklerine göre farklı açılardan ele alınmakta ve alanyazında farklı şekillerde tanımlanmaktadır. Sözlük anlamıyla yaratıcılık, “yaratıcı olma durumu; her bireyde var olduğu kabul edilen, bir şeyi yaratmaya iten farazi yatkınlık” olarak tanımlanmaktadır. Farklılıklar sergilemesine rağmen alanyazında yer alan ilgili tanımlar daha çok yaratıcılığın karmaşık bir düşünme biçimi olduğu yönündedir. Derleme niteliği taşıyan bu çalışmada, yaratıcılıkla ilgili ulaşılan farklı kaynaklarda yer alan bilgi, fikir ve yaklaşımlar uygun konu başlıkları şeklinde derlenerek anlamlı bir bütün hâline getirilmiş ve bir çalışma içerisinde sunulmuştur. Bu bağlamda öncelikle yaratıcılığın ne olduğu açıklanmış daha sonra yaratıcılık yaklaşımları, yaratıcı bireyin özellikleri, yaratıcılıkla ilgili yanlış anlaşılmalar, yaratıcılığın boyutları, yaratıcılığın aşamaları, yaratıcılıkla anlamlı ilişkisi olan faktörler ile yaratıcılığı engelleyen faktörler açıklanmıştır. Yaratıcılığı kuramsal temelleri bağlamında tüm boyutlarıyla kapsayıcı bir şekilde ele alan bu çalışmanın alanyazına, başta öğretmenler, öğrenciler ve veliler olmak üzere eğitimin paydaşlarına katkı sağlayacağı umulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Yaratıcılık, Yaratıcılığın Boyutları, Yaratıcılıkla İlişkili Faktörler
|
