Günümüzde toplumlarý veya devletleri, diðer toplum ve devletlerden ayýran temel kavramlar, geliþim ve kalkýnmadýr. Baþta ekonomik, insani, sosyal, teknolojik vb. olmak üzere geliþim ve kalkýnmanýn birçok boyutu vardýr. Elbette ki her çeþit kalýnmanýn temel besin kaynaðý, eðitimdir. Eðitim ve eðitim sistemlerinin bu rolleri yerine getirmesi bilgi, düþünce, ürün vb. konularda yaratýcý olan ve düþünen bireyler yetiþtirmesiyle yakýndan ilgilidir. Yaratýcýlýk, bugünkü bilimsel geliþmelere raðmen tanýmlanmasý ve ortak bir anlayýþla ele alýnmasý zor olan kavramlardan birisidir. Çok boyutlu bir fenomen olan yaratýcýlýk kavramý, araþtýrmacýlar tarafýndan disiplinlere, ekollere, yaklaþýmlara ve ilgili disiplinin özelliklerine göre farklý açýlardan ele alýnmakta ve alanyazýnda farklý þekillerde tanýmlanmaktadýr. Sözlük anlamýyla yaratýcýlýk, “yaratýcý olma durumu; her bireyde var olduðu kabul edilen, bir þeyi yaratmaya iten farazi yatkýnlýk” olarak tanýmlanmaktadýr. Farklýlýklar sergilemesine raðmen alanyazýnda yer alan ilgili tanýmlar daha çok yaratýcýlýðýn karmaþýk bir düþünme biçimi olduðu yönündedir. Derleme niteliði taþýyan bu çalýþmada, yaratýcýlýkla ilgili ulaþýlan farklý kaynaklarda yer alan bilgi, fikir ve yaklaþýmlar uygun konu baþlýklarý þeklinde derlenerek anlamlý bir bütün hâline getirilmiþ ve bir çalýþma içerisinde sunulmuþtur. Bu baðlamda öncelikle yaratýcýlýðýn ne olduðu açýklanmýþ daha sonra yaratýcýlýk yaklaþýmlarý, yaratýcý bireyin özellikleri, yaratýcýlýkla ilgili yanlýþ anlaþýlmalar, yaratýcýlýðýn boyutlarý, yaratýcýlýðýn aþamalarý, yaratýcýlýkla anlamlý iliþkisi olan faktörler ile yaratýcýlýðý engelleyen faktörler açýklanmýþtýr. Yaratýcýlýðý kuramsal temelleri baðlamýnda tüm boyutlarýyla kapsayýcý bir þekilde ele alan bu çalýþmanýn alanyazýna, baþta öðretmenler, öðrenciler ve veliler olmak üzere eðitimin paydaþlarýna katký saðlayacaðý umulmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Yaratýcýlýk, Yaratýcýlýðýn Boyutlarý, Yaratýcýlýkla Ýliþkili Faktörler
|
