Avcılık, tarih boyunca insanoğlu tarafından çeşitli nedenlerle gerçekleştirilen bir faaliyet olarak günümüze kadar gelmiştir. Toplumların ihtiyaçları ve gelişmişlik düzeyleri değiştikçe, avcıların ve diğer paydaşların av ve yaban hayatı kaynaklarına olan talepleri de değişiklik göstermektedir. Günümüzde av ve yaban hayatı kaynaklarına yönelik taleplerden birisi de av turizmidir. Av turizmi, yerli ve yabancı avcıların av ve yaban hayatı kaynaklarından, belirlenmiş denetim koşulları altında, yararlanmasını ve böylelikle ekonomik kazanç elde edilmesini sağlayan etkinliklerden oluşmaktadır. Türkiye’de ilk defa 1977 yılında yaban domuzu ile ve 1981 yılında yaban keçisi ile başlayan av turizmi uygulamaları başta 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu olmak üzere çıkarılan ilgili yönetmeliklerle birlikte süregelmektedir. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından her yıl yayımlanan av turizmi talimatı ile avına izin verilen yaban hayvanı türleri, avlanma tarih ve zamanı ile süresi, av turizmi kapsamında av organizasyonlarına izin verilen sahalar, avlanma ücretleri ve kotalar, avlanmada uyulması gereken kurallar vb. hususlar ilan edilmektedir.
Av turizmi yabancı avcıların yanı sıra yurt içindeki avcılar için de mümkün olmaktadır. Av turizminden elde edilen gelirlerin bir kısmı katılım payı adı altında av ve yaban hayatı kaynaklarının korunması, bakımı ve üretimi ile avcılığın düzenlenmesi hizmetlerinin karşılığı olarak avlak ve sahalarda alanı olan belde belediyesi ve köy tüzel kişiliği ile büyükşehir belediyesi sınırları içinde kalan ilçe belediyelerine aktarılmaktadır. Av turizmi uygulamalarında; Av Turizmi İzin Belgesi verilen A grubu seyahat acenteleri yabancı turist avcılara, yabancı uyruklulara ve yerli avcılara; C grubu seyahat acenteleri ise sadece yerli avcılara av organizasyonları, av ve yaban hayatı gözlem turları ile fotoğraf ve film çekimleri düzenleyebilmektedir. Av turizminin gerçekleştiği yörede başta konaklama, beslenme ve ulaşım işletmeleri olmak üzere farklı sektörlerdeki işletmelerin gelir elde etmesi olanaklıdır.
Bu çalışmada; Türkiye’deki av turizmi uygulamaları; yararlanan avcı sayısı, avcıların geldikleri ülkeler, avlanılan hayvan türleri ve elde edilen gelir, katkı payı dağılımı, av turizmi lisansına sahip seyahat acentesi sayısı açısından ortaya konulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Avcılık, Yaban Hayatı, Trofe, kırsal kalkınma
|
