İşletmelerin %99,8’ini oluşturan Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ), Türkiye ekonomisinin de bel kemiğini oluşturmaktadır. Ancak küreselleşme, ekonomik istikrarsızlık ve teknolojideki son gelişmelere uyum sorunu nedeniyle KOBİ’lerin finansman, istihdam, üretim, pazarlama vb. sorunları giderek artmaktadır. Bu sorunlarla baş etmeye çalışan KOBİ’lerin ayakta kalarak varlığını sürdürmesi ve rekabet edebilecek noktaya gelmesi ise ancak Ar-Ge, inovasyon çalışmaları ile mümkündür. Bu bağlamda, KOBİ’lerin bulunduğu mevcut durum göz önüne alınarak Ar-Ge, inovasyon faaliyetlerinde bulunabilmeleri için doğrudan ve dolaylı finansman destekleri ile desteklenmesi gerekmektedir. Bu destekler KOBİ’lerin Ar-Ge faaliyetlerini sorunsuz sürdürmelerini sağlayacak birçok gider kalemini içermektedir. Bu gider kalemleri içerisinde istihdam önemli bir yer teşkil etmektedir. Çünkü desteklerin bir amacı da istihdamın artmasına katkı sağlamaktır.
KOBİ’lerde Ar-ge, inovasyon çalışmaları özellikle son 10 yılda artış eğilimindedir. Ancak çalışmaların sonuçlarının ne denli başarılı olduğu ise özellikle istihdam özelinde tam olarak netleşmiş değildir. Bu çerçevede Bursa’da otomotiv sektöründe faaliyet gösteren ve Ar-Ge, inovasyon hibe desteklerinden yararlanan KOBİ’leri içeren araştırma yapılmıştır. Çünkü otomotiv sektörü Bursa’nın lokomotif sektörü olup, yüksek teknolojilerle çalışmayı ve bu nedenle de yoğun Ar-Ge, inovasyon faaliyetlerini gerektirmektedir. Bu kapsamda söz konusu desteklerden yararlanan KOBİ’lere yüz yüze anket uygulanmıştır. Araştırma sorularının genel çatısı istihdam desteklerinin artırılması üzerine kurgulanmış olup, personellerin eğitim düzeylerinin değişimi, proje sayıları, proje çıktılarının başarı durumu, patentlenme oranları, ekonomik kazanımlar ve üniversite-sanayi işbirliği gibi konular araştırılmıştır. Sonuç olarak Ar-Ge, inovasyon proje desteklerinin KOBİ’lerde istihdamı önemli oranda artırdığı, ticari olarak kazanımlar elde ettikleri ve rekabet edebilirliklerini artırdıkları ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler: KOBİ, Ar-Ge, İnovasyon, Finansman Destek, Teşvik, İstihdam.
|
