Refah seviyesinin artmasýna, ekonominin büyümesine ve dýþa baðýmlýlýðýn azaltýlmasýna katký saðlamasý açýsýndan yerli enerji kaynaklarýnýn en etkin þeklide deðerlendirilmesi, Türkiye’de öne çýkan enerji politikalarýndan biri haline gelmiþtir. Türkiye'nin sahip olduðu en zengin yerli enerji kaynaðý olan linyit, en çok elektrik üretim sektöründe deðerlendirilmektedir. Nüfus artýþý ve teknolojik ilerlemeye paralel þekilde giderek artmakta olan elektrik talebinin karþýlanmasý noktasýnda Türkiye’nin yerli enerji kaynaklarý ile ilgili politikasý da göz önüne alýndýðýnda, linyit kaynaklý elektrik üretim santrallerinin performanslarýnýn incelenmesi zaruri görülmektedir. Bu kapsamda yapýlan çalýþmada, Türkiye’de faaliyet gösteren 12 linyit yakýtlý elektrik üretim santralinin 2013-2016 dönemi arasýndaki performanslarý Veri Zarflama Analizi ile analiz edilmektedir. Ayrýca çalýþmada 2013 yýlýnda baþlayan özelleþtirmelerin linyit yakýtlý elektrik üretim santrallerinin performanslarý üzerinde nasýl bir etki gösterdiði incelenmektedir. VZA aracýlýðýyla elde edilen linyit yakýtlý elektrik üretim santrallerinin etkinlik skorlarý ile mevcut olarak uygulanan teþvik mekanizmasý için performans tabanlý düzenleme yaklaþýmý geliþtirilmektedir. Etkin olmayan linyit yakýtlý elektrik üretim santrallerinin potansiyel elektrik üretimi de, VZA aracýlýðýyla elde edilen referans iyileþtirme deðerleri ile simülasyonlar yaparak öngörülmektedir. Enerji yatýrýmlarýnýn ve planlamalarýnýn yapýlmasýnda söz konusu düzenleme ve öngörülerin dikkate alýnmasýnýn, Türkiye'deki yerli kömür politikasýna yön verebileceði düþünülmektedir. Ayrýca VZA uygulamasýndan elde edilen sonuçlarla, istatistiki yöntemlerin elektrik üretim santrallerinin analizlerinde uygulanabilirliðine yönelik yeni bir perspektif sunulacaðý deðerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Linyit Yakýtlý Elektrik Üretim Santralleri, VZA, Performans Tabanlý Düzenleme
|
