Refah seviyesinin artmasına, ekonominin büyümesine ve dışa bağımlılığın azaltılmasına katkı sağlaması açısından yerli enerji kaynaklarının en etkin şeklide değerlendirilmesi, Türkiye’de öne çıkan enerji politikalarından biri haline gelmiştir. Türkiye'nin sahip olduğu en zengin yerli enerji kaynağı olan linyit, en çok elektrik üretim sektöründe değerlendirilmektedir. Nüfus artışı ve teknolojik ilerlemeye paralel şekilde giderek artmakta olan elektrik talebinin karşılanması noktasında Türkiye’nin yerli enerji kaynakları ile ilgili politikası da göz önüne alındığında, linyit kaynaklı elektrik üretim santrallerinin performanslarının incelenmesi zaruri görülmektedir. Bu kapsamda yapılan çalışmada, Türkiye’de faaliyet gösteren 12 linyit yakıtlı elektrik üretim santralinin 2013-2016 dönemi arasındaki performansları Veri Zarflama Analizi ile analiz edilmektedir. Ayrıca çalışmada 2013 yılında başlayan özelleştirmelerin linyit yakıtlı elektrik üretim santrallerinin performansları üzerinde nasıl bir etki gösterdiği incelenmektedir. VZA aracılığıyla elde edilen linyit yakıtlı elektrik üretim santrallerinin etkinlik skorları ile mevcut olarak uygulanan teşvik mekanizması için performans tabanlı düzenleme yaklaşımı geliştirilmektedir. Etkin olmayan linyit yakıtlı elektrik üretim santrallerinin potansiyel elektrik üretimi de, VZA aracılığıyla elde edilen referans iyileştirme değerleri ile simülasyonlar yaparak öngörülmektedir. Enerji yatırımlarının ve planlamalarının yapılmasında söz konusu düzenleme ve öngörülerin dikkate alınmasının, Türkiye'deki yerli kömür politikasına yön verebileceği düşünülmektedir. Ayrıca VZA uygulamasından elde edilen sonuçlarla, istatistiki yöntemlerin elektrik üretim santrallerinin analizlerinde uygulanabilirliğine yönelik yeni bir perspektif sunulacağı değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Linyit Yakıtlı Elektrik Üretim Santralleri, VZA, Performans Tabanlı Düzenleme
|