Sivil toplum kuruluþlarý, demokratik bir toplumun kurulmasý ve sürdürülmesi için önemlidir. Bu kuruluþlarýn medyadaki görünürlükleri, kendilerine kaynak yaratmak, kamuoyu oluþturmak, devlet politikalarýný biçimlendirmek gibi demokratik iþlevlerini gerçekleþtirirken katký saðlamaktadýr. Ancak yapýlan araþtýrmalar Türkiye’deki bazý medya kuruluþlarýnýn ve kimi sivil toplum kuruluþlarýnýn çeþitli siyasi partiler ve ideolojilerle sýký bir iliþki olduðunu göstermiþtir. Bunlara dayanarak bu araþtýrma Türkiye’deki 17 gazeteyi 2017 yýlý boyunca inceleyerek farklý türdeki dernek ve vakýflarýn (Ýslami/muhafazakar ve seküler) farklý siyasi duruþa sahip gazetelerde (hükümeti destekleyen ve hükümet karþýtý) nasýl ve ne kadar yer aldýðýný incelemiþtir. Yapýlan analizler Türkiye’deki dernek ve vakýflarýn sadece %1,31’inin haber yapýldýðýný ortaya çýkarmýþtýr. Bu haberlerin içerik analizleri dernek ve vakýf haberlerinin temel olarak üç konuya odaklandýðýna iþaret etmiþtir. Bu konular arasýnda yasal meseleler (örn. dernek/vakýf kapatýlmasý, dernekte/vakýfta adli suçlarýn iþlenmesi), faaliyetler (örn. derneðin/vakfýn … yapmasý) ve önemli kiþilerin dernek/vakýf faaliyetine katýlýmý ve/ya dernek/vakýfta basýna açýklama yapmasý yer almaktadýr. Ayrýca Ýslami/muhafazakar dernek ve vakýflar hem hükümet karþýtý hem hükümeti destekleyen gazetelerde haber yapýlýrken, seküler dernek ve vakýflar hükümet karþýtý gazetelerde daha çok haber yapýlmýþtýr. Tüm bu bulgulara dayanarak Türkiye gibi sivil toplum kuruluþlarýnýn devlet ya da çeþitli siyasi ideolojilerle iþbirliðine yatkýn olduðu ülkelerde gazetelerin siyasi duruþlarýnýn sivil toplum kuruluþlarýnýn gazetelerdeki görünürlükleri üstünde önemli bir etkisi olduðu ve bu kuruluþlar hakkýndaki haberlerin sadece kurum faaliyetlerini deðil, adli vakalarý ve siyasi iliþkileri de içerdiði sonucuna varýlmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Sivil toplum kuruluþlarý, Gazeteler, Görünürlük, Türkiye
|
