Öz:Giriþ: Ýnsanlar arasý etkileþimin temelini oluþturan iletiþimin, insanýn yaþamýnda önemli bir yeri vardýr. Çünkü insanlar duygu ve düþüncelerini iletiþim yoluyla paylaþarak mutlu olur ve çevrelerindeki bireylerin mutluluklarýna katkýda bulunurlar. ). Etkili iletiþim bireyin benlik deðerini, sorun çözme yeteneðini arttýran, otonomi kazandýran, kendisi ile olduðu kadar çevresiyle de saðlýklý bir etkileþime girmesine yardým eden iletiþim biçimidir. Ýletilen düþünce ve duygularýn diðer kiþi tarafýndan olduðu gibi anlaþýldýðý iletiþimdir. Burada anlamlarýn yaratýlmasý, ortaklaþtýrýlmasý ve paylaþýlmasý süreci önemlidir. Etkili iletiþim iyi bir dinleyici olmak, empati, yan tutmamak, saygýyla ve içtenlikle tepki vermek, kendiliðinden yakýn davranmak gibi öðelerden oluþmaktadýr (Perrona ve ark. 2015). Saðlýkta iletiþim; hasta, hasta yakýný ve saðlýk personeli ile oluþan iletiþimdir. Bu nedenle saðlýk alanýnda ekip üyelerinin baþarýlarý da onlarýn iletiþim becerilerine baðlýdýr. Hasta bakýmýnýn kalitesini artýrmak ve hasta memnuniyetini geliþtirmek için öncelikle ekip üyeleri arasýndaki iletiþim becerilerinin geliþtirilmesi çok önemlidir. Saðlýk personelinin hasta ile olan anlaþmazlýklarýný aþmasýnda iletiþimin rolü çok büyüktür (Parlayan ve ark. 2016). Amaç: Bu bildiride, saðlýk ekibi üyelerinin, hasta ile kurulan etkileþimlerinde etkili iletiþim öðelerini kullanmalarýnýn önemini içeren çalýþmalarýn incelenerek bir bütün halinde ortaya konmasýdýr. Kapsam: Etkili iletiþimin önemi gibi konulara odaklanýlmýþtýr. Sýnýrlýklar: Konu ile ilgili yapýlmýþ çalýþmalar ve literatür ile sýnýrlýdýr. Yöntem: Bu çalýþma literatür inceleme yöntemi kullanýlarak derleme þeklinde hazýrlanmýþtýr. Etik kurul ve kurum izni gerektirmemektedir. Bulgular: Literatüre bakýldýðýnda üzerinde en çok durulan konularýn baþýnda hasta bakýmýnda iletiþimin önemini vurgulayan çalýþmalar vardýr. Hasta ile iþbirliði yaparak tedavisine katýlýmýný saðlamak için iletiþim gereklidir. Saðlýk personelinin kullanabileceði teknolojik ve bilimsel ilerlemelere karþýn “iletiþim” hala hastalýklarýn teþhis ve tedavisinde klinik iþlemlerin özüdür. Saðlýk çalýþanlarýnýn ellerindeki en önemli araç “Ýletiþim bilgi ve becerileridir”. Hastalarýn saðlýk personeli ile iliþkilerinin niteliði, kendilerine yapýlan yaklaþýmdan duyduklarý memnuniyeti güçlü bir biçimde etkiler. Hastalar ile iletiþimde dinamik, akýcý, devamlý ve deðiþken bir süreç olan etkili bir iletiþim gereklidir (Uyer, 2000). Hasta merkezli etkili iletiþimde hastanýn bakýma ve verilecek olan kararlara katýlýmýnýn saðlanmasý ile etiðe uygun bakým saðlanýrken, hastanýn memnuniyeti, hastalýk ve tedaviye uyumunu da arttýrmaktadýr. Ýnsanýn içinde bulunduðu koþullara ya da duruma göre önemi daha da artan iletiþim, özellikle insanýn her açýdan baþkalarýna baðýmlý olduðu hastalýk dönemlerinde çok daha önemli boyutlar kazanýr. Hasta; hastalýðý nedeniyle kendini tehdit altýnda hissedebilir, hastalýðý ve geleceði ile ilgili sayýsýz sorularý olabilir; aile içindeki ve toplumdaki konumu ile baðýntýlý olarak aile bireylerinin geleceði, iþi ve iþini kaybetme olasýlýðý ile ilgili çeþitli endiþeler taþýyabilir. Saðlýklý/hasta bireyle kurulan kiþilerarasý iliþkilerin önemli bir tedavi aracý olduðunu ve hastalýðýn gidiþini etkilediðini ve bu iliþkinin “aðrý tedavisinde morfin kullanýlmasý kadar önemli ve yararlý olabileceðini veya tam aksine açýk bir yaraya toz ve tuz serpmeye benzer biçimde kullanýlabileceðini” belirtmektedir (Aþçý ve ark. 2015; Uyer, 2000). Yapýlan çalýþmalar, etkili kiþilerarasý iliþkiler ve iletiþim becerisi geliþtirilmesinin hastalar üzerinde olumlu etkiler (hizmetten memnuniyetin artmasý, hastalýk ve tedaviye uyum, iyileþme motivasyonunun artmasý) yarattýðýný göstermektedir. Hastalýk ve hastaneye yatma hasta birey ve yakýnlarý için önemli yaþam deneyimlerindendir. Bu süreçte hastaya etkin bakým verebilmek, yakýnlarýna gerekli desteði saðlayabilmek etkin iletiþim ve empati becerisi ile olacaktýr. Sonuç: Hasta ile iliþkide istenilen sonuçlara ulaþmak için; saðlýk çalýþanlarý etkili iletiþim yöntemleri kullanýlarak hastalarýn davranýþ, duygu ve tutumlarýna yönelik yaklaþýmda bulunmalý, hasta davranýþlarýný gözlemeli ve deðerlendirmeli, ekibin diðer üyeleri ile iletiþim kurmalý ve iþbirliði yapmalý, kendinin ve davranýþlarýnýn farkýnda olmalýdýr. Bu hastanýn saðlýk çalýþanýna güvenini ve memnuniyetini arttýrarak tedaviye direncini azaltmaya ve daha erken taburculuklarýný saðlamaya yardýmcý olur.
Anahtar Kelimeler: Ýletiþim, Etkili Ýletiþim, Hasta, Saðlýk ekibi üyeleri
|
