Resimli çocuk kitaplarý temel olarak okul öncesi ve okul sonrasý olmak üzere iki ayrý kategoride incelenmektedir. “Çocuða okunan” ve “çocuðun okuduðu” þeklinde de isimlendirilebilecek bu ayrým, kitabýn görsel tasarýmýný temelden etkilemektedir. Çocuðun okuma alýþkanlýðý kazanmasý açýsýndan ele alýndýðýnda, resimli bir çocuk kitabýnýn metinin çocuða hitap eden bir dile sahip olmasý yanýnda, görsel tasarým dilinin de çocuða uygun düzenlenmiþ olmasý gerekmektedir. Bu yüzden günümüzde grafik tasarým çalýþmalarýnýn müstakil bir sahasý olan çocuk yayýncýlýðý kendi içinde özel bir dile sahip olmak zorundadýr. Kitaptaki metin ile çocuða bir bilgi aktarýlýrken mevcut tasarým ile de görsel bir estetik zevk aþýlanmaktadýr. Ayrýca tüketicinin kitap satýn alma süreci üzerinde önemli bir rolü olan kapak tasarýmýnýn, çocuk yayýncýlýðý sahasýnda, özel olarak hem ebeveyne hem de çocuða hitap etmesi gerekmektedir. Bu hassas sorumluluk, resimli çocuk kitaplarýnýn grafik tasarýmýn temel ilkeleri ve unsurlarýna uygun þekilde tasarlanmasýný gerekli kýlmaktadýr.
Bu çalýþmada öncelikle çocuk-kitap iliþkinin önemi üzerinde durulmuþtur. Geliþim dönemlerine göre deðiþen tasarým dinamiklerinden kýsaca bahsedilmiþ, literatürdeki önemli deðerlendirmelere yer verilmiþtir. Devamýnda, çocuðun kitaba yöneldiði ilk görsel unsur olan kapak tasarýmýn ne þekilde olmasý gerektiði açýklanmýþtýr. Kapak çalýþmalarýnýn sabit unsurlarý ve deðiþkenleri ele alýnmýþ, bir kapak çalýþmasýnda olmasý gerekenler grafik tasarýmýn temel ilkeleri ve unsurlarý baðlamýnda ortaya konmuþtur. Son kýsýmda ise “Üç Kedi Bir Dilek (Sara Þahinkanat: Yapý Kredi Yayýnlarý, 2012)” baþlýklý resimli çocuk kitabýnýn kapak tasarýmý bu ilkeler ve unsurlar üzerinden deðerlendirilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Resimli Çocuk Kitabý, Çocuk Yayýncýlýðý, Kapak Tasarýmý, Grafik Tasarým, Görsel Ýletiþim.
|
