Bu çalýþmanýn amacý ortaokul öðrencilerinde kariyer gelecek zaman perspektifine; sosyal destek, özyeterlilik ve sonuç beklentisinin düzenleyici ve aracý etkilerinin deðerlendirilmesi amaçlanmaktadýr. Bu amaçla, 1440 Giresun merkezde eðitim gören ortaokul öðrencisi araþtýrmanýn çalýþma grubunu oluþturmuþtur. 904 öðrenci ile ölçek geliþtirme çalýþmasý yapýlýrken, 536 öðrenci model testi için çalýþmada yer almýþtýr. Çalýþma grubundan demografik bilgi formu, kariyer gelecek zaman perspektifi, sonuç beklentisi, çocuk ve ergenler için sosyal destek deðerlendirme ölçeði, meslek kararý verme yetkinliði ölçeðini doldurmalarý istenmiþtir. Çalýþmanýn verilerine IBM SPSS Statistics 26 ile aracý ve düzenleyici etkili regresyon analizi için kullanýn bir SPSS eklentisi olan Hayes Process Macro v.4.1 kullanýlarak aracý deðiþken (mediator) analizi uygulanmýþtýr. Ölçeklerin yapý geçerliliðini saðlamak için doðrulayýcý faktör analizi yapýlmýþtýr. Araþtýrma kapsamýnda öncelikle Kariyer Gelecek Zaman Perspektifi Ölçeði geliþtirilmiþtir. Geliþtirilen ölçek için açýmlayýcý faktör analizi ve doðrulayýcý faktör analizi yapýlmýþtýr. Kariyer Gelecek Zaman Perspektifi modelini test etmek için bir Yapýsal Eþitlik Modeli (YEM) hipotezi oluþturulmuþ ve maksimum olabilirlik tahmini ile IBM AMOS 26 programýnda analizler yapýlmýþtýr. Yapýlan yol analizi sonucunda sosyal destek ve öz yeterliliðin kariyer gelecek zaman perspektifi üzerindeki etkisi; sosyal desteðin kariyer gelecek zaman perspektifi üzerindeki etkisi pozitif ve anlamlý (β = 0,204, p < .001), öz yeterliliðin kariyer gelecek zaman perspektifi üzerindeki etkisi de pozitif ve anlamlý (β = 0,214, p < .001 ) anlamlý olarak bulunmuþtur. Sosyal destek ile kariyer gelecek zaman perspektifi arasýndaki iliþkide özyeterliliðin aracýlýk etkisi bulunmaktadýr. Sosyal destek ile kariyer gelecek zaman perspektifi arasýndaki iliþkide sonuç beklentisinin aracýlýk etkisinin bulunduðu tespit edilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: kariyer gelecek zaman perspektifi, sosyal destek, özyeterlilik, sonuç beklentisi, yapýsal eþitlik modellemesi (YEM)
|
