Koruyucu Aile Hizmeti; ülkemizde son yýllarda hýzlý artýþ gösteren, Aile, Çalýþma ve Sosyal Hizmetler Bakanlýðý bünyesinde Ýl Müdürlükleri altýnda sürdürülen, tanýtýmý ve yaygýnlaþtýrýlmasýna önem verilen bir hizmet modelidir. En temel hakký olan anne ve babasý ile birlikte yaþama fýrsatýndan mahrum kalan ya da güvenliði için anne ve babasý ile birlikte yaþayamayacak durumda olan çocuklar, devlet korumasý altýna alýnarak hayata hazýrlanýrlar. Çocuklarýn bakýmý ile ilgili öncelik aileyi güçlendirerek kendi ailelerinin yanýnda kalmalarýný saðlanmak, kendi ailesi mümkün deðilse saðlýklý bir ailenin yanýnda kalmasýný saðlayarak çocuðu aile modeli içinde yetiþtirmektir. Bunlarýn mümkün olmadýðý durumlarda kurum bakýmý gündeme gelmektedir. Ancak en iyi kurum bakýmý dahi bir çocuðun fiziksel, sosyal, duygusal ve zihinsel geliþimi açýsýndan olumsuzluklara sebep olmaktadýr. Dünya üzerinde kuruluþ bakým modellerinin sakýncalarýndan hareketle alternatif bir hizmet olarak koruyucu aile bakým modeli geliþtirilmiþ ve hizmetin uygulanmasýnda ülkeler arasý farklýlýklar bulunmaktadýr. Türkiye’de ilk koruyucu aile hizmeti 1949 yýlýnda gündeme gelerek uygulanmaya baþlanmýþ, 2828 sayýlý kanunla hukuki zemin bulmuþ ve 1993 yýlýnda ilk çýkan koruyucu aile yönetmeliði ile uygulama alanýnýn sýnýrlarý çizilmiþ ve 2012 yýlýnda deðiþtirilen koruyucu aile yönetmeliði ile mevzuat tarafý son halini alarak hizmet devam etmektedir. Koruyucu ailelerin sayýsýnýn artmasý ve hizmetin yayýlmasý paralelinde koruyucu ailelerin de çeþitli sorunlarý gün yüzüne çýkmaya baþlamýþtýr. Bu çalýþmanýn amacý hýzla yaygýnlaþan Koruyucu Aile Hizmet modeli kapsamýnda koruyucu ailelerin süreç içerisinde yaþadýklarý duygusal problemleri tespit etmek ve yeni koruyucu aile adaylarýnýn yaþayabilecekleri sorunlarý önceden belirleyip aday belirleme ve hizmeti yaygýnlaþtýrmada daha saðlýklý bir süreç yürütülmesini saðlamaktýr. Araþtýrmanýn örneklemi Kahramanmaraþ ilinde koruyucu aile hizmeti sunan 100 kiþiyi kapsamakta olup bu kitle evren olarak Türkiye’deki tüm Koruyucu Aileleri kapsamamaktadýr. Bulgular anket tekniði ile 34 sorudan oluþan nicel verilerin bir kýsmýnýn kullanýlmasý ile sýnýrlýdýr. Araþtýrma sonucunda; 8 temel duygu çerçevesinde koruyucu ailelerin yoðun olarak üzüntü, sevinç, hayret ve kabul edilme duygularýný yaþadýklarý, koruyucu aile hizmetinin uzun bir hizmet süreci olmasý nedeni ile duygular arasýnda zikzaklar oluþtuðu, bu sürecin sosyal çalýþma görevlileri tarafýndan eðitimler ve görüþmeler sýrasýnda desteklenmeye çalýþýldýðý görülmüþtür. Koruyucu aile hizmetini yürüten bireylerin hizmet sürecinden doyum almalarý oldukça önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Duygu, Korunmaya Muhtaç Çocuk, Koruyucu Aile, Koruyucu Aile Hizmeti Süreci, Koruyucu Aile Duygusallýðý
|
