Kültür temelde doðanýn kendi iç mekanizmasýnýn dýþýnda insani üretimle ilgilenen, insanýn tüm yapýp etmelerini konu alan, maddi ve manevi tüm yaratýlarýn toplamý olarak tanýmlanabilir. Kültür belli deðerlerin sürekliliðini saðlamak ve belli deðerleri üretmek üzere, özneye kurulu bir yaþam biçimi sunabilir. Kültürel aktarým ise, yine bu baðlamda belli deðerlerin aktarýlmasýna dayanmaktadýr. Bu deðer aktarýmý da pedagoji ile açýk ya da örtük olarak gerçekleþebilir. Birey, toplumun deðerleri ile sosyalizasyon sürecinden geçerken, kültürel devamlýlýk da saðlanabilir. Bu, ayný zamanda bireyin belli deðerlerin taþýyýcýsý olarak, kültürel bir form kazanmasýný da saðlayabilir. Bu çerçeveden bakýldýðýnda belli deðerler, birtakým kuramsal yaklaþýmlarla bireye kazandýrýlmaya çalýþýlmaktadýr. Bu baðlamda araþtýrmanýn amacý, Kohlberg’in ahlaki geliþim düzeylerinin kültürün deðer aktarýcý iþleviyle incelenmesidir. Araþtýrma, nitel paradigmaya dayalý bir derleme çalýþmasýdýr. Araþtýrmanýn temel veri toplama tekniði dokümanlardýr. Veriler, betimsel yoldan analiz edilmiþtir. Betimsel analiz sonucunda, Kohlberg’in koyutladýðý geliþimsel ahlaki düzeylerin her bir basamaðýnda, farklý kültürel norm veya normlarýn deðer aktarýcý iþleviyle ön plana çýktýðý; ayrýca toplumun uyguladýðý ödül ve ceza pratiklerinin bireyleri etkilediði görülmüþtür. Bu etkilenmenin baðýmlý bir ölçü formu oluþturduðu söylenebilir. Bu bulgulardan da, her bir ahlaki geliþim basamaðýnda demokratik ideallere göre bireye deðer aktarýmýnýn yapýlmasý gerektiði yorumuna gidilebilir. Özellikle Sosyal Bilgiler ve Türkçe derslerinden, kültürün deðer aktarýcý iþleviyle daha çok yararlanýlmasý gerektiði önerilebilir.
Anahtar Kelimeler: Kültür, Kültürün Deðer Aktarýcý Ýþlevi, Kohlberg’ in Ahlaki Geliþim Düzeyi.
|
