Kültür temelde doğanın kendi iç mekanizmasının dışında insani üretimle ilgilenen, insanın tüm yapıp etmelerini konu alan, maddi ve manevi tüm yaratıların toplamı olarak tanımlanabilir. Kültür belli değerlerin sürekliliğini sağlamak ve belli değerleri üretmek üzere, özneye kurulu bir yaşam biçimi sunabilir. Kültürel aktarım ise, yine bu bağlamda belli değerlerin aktarılmasına dayanmaktadır. Bu değer aktarımı da pedagoji ile açık ya da örtük olarak gerçekleşebilir. Birey, toplumun değerleri ile sosyalizasyon sürecinden geçerken, kültürel devamlılık da sağlanabilir. Bu, aynı zamanda bireyin belli değerlerin taşıyıcısı olarak, kültürel bir form kazanmasını da sağlayabilir. Bu çerçeveden bakıldığında belli değerler, birtakım kuramsal yaklaşımlarla bireye kazandırılmaya çalışılmaktadır. Bu bağlamda araştırmanın amacı, Kohlberg’in ahlaki gelişim düzeylerinin kültürün değer aktarıcı işleviyle incelenmesidir. Araştırma, nitel paradigmaya dayalı bir derleme çalışmasıdır. Araştırmanın temel veri toplama tekniği dokümanlardır. Veriler, betimsel yoldan analiz edilmiştir. Betimsel analiz sonucunda, Kohlberg’in koyutladığı gelişimsel ahlaki düzeylerin her bir basamağında, farklı kültürel norm veya normların değer aktarıcı işleviyle ön plana çıktığı; ayrıca toplumun uyguladığı ödül ve ceza pratiklerinin bireyleri etkilediği görülmüştür. Bu etkilenmenin bağımlı bir ölçü formu oluşturduğu söylenebilir. Bu bulgulardan da, her bir ahlaki gelişim basamağında demokratik ideallere göre bireye değer aktarımının yapılması gerektiği yorumuna gidilebilir. Özellikle Sosyal Bilgiler ve Türkçe derslerinden, kültürün değer aktarıcı işleviyle daha çok yararlanılması gerektiği önerilebilir.
Anahtar Kelimeler: Kültür, Kültürün Değer Aktarıcı İşlevi, Kohlberg’ in Ahlaki Gelişim Düzeyi.
|
