Oyun kuramý, verilen kararlara iliþkin sonuçlarýn baþkalarýnýn kararlarýna baðlý olduðu durumlarý inceleyen bir yaklaþýmdýr. 1928 yýlýnda minimax teoreminin kanýtlanmasýyla özgün bir alan olarak kabul edilmiþtir. Minimax yaklaþýmýyla oluþturulmuþ Nash dengesi oyun teorisindeki en popüler çözüm yöntemidir. Ancak oyun kuramý geliþimini sürdürürken Nash dengesinin rakibin mantýðýný hesaba almayýþý tartýþmalara konu olmuþtur. Çünkü “mantýk” oyunlarýn temel faktörüdür. Buradan hareketle, mantýk kavramýnýn merkeze alýndýðý “epistemik oyun kuramý” adý altýnda modern bir alt dal oluþmuþtur. Epistemik oyun kuramý, oyuncularýn birbirleri hakkýnda yürüttüðü mantýðýn ve birbirlerinin mantýðý hakkýnda yürüttükleri mantýðýn oyunu nasýl etkilediðini anlamaktadýr. Bu çalýþmanýn amacý, Christian W. Bach ve Andres Perea’nýn 2014 yýlýnda tanýttýðý epistemik yaklaþýma sahip “faydayla orantýlý inançlar” kavramýyla oluþturulmuþ çözüm yönteminin gerçek hayat oyuncularýnýn kararlarýna klasik çözüm yöntemlerinden daha yakýn olduðunu göstermektir. Gerçek hayat oyuncularýnýn kararlarýnýn incelenebilmesi için gerçekleþtirilen deneyde 19 kiþiye “ortalamanýn ¾’ünü bulma” oyunu oynatýlmýþtýr. Oyunda yer alan faydalarýn denekler açýsýndan önem arz edebilmesi için maddi teþvik kullanýlmýþtýr. Faydayla orantýlý inançlara ortak inanca sahip oyuncularýn rasyonel seçeneklerinin bulunabilmesi için de bir C# algoritmasý geliþtirilmiþtir. Sonuç olarak deneyde yer alan oyuncularýn yaptýklarý seçimlerin klasik çözüm yöntemleri yerine, faydayla orantýlý inançlar kavramýyla çözüm yapan bu algoritmanýn seçimleriyle daha tutarlý olduðu görülmüþtür. Bu durumun nedeni, klasik yöntemlerde rakiplerin irrasyonel seçim yapmasýna 0 ihtimal verilirken, faydayla orantýlý inançlar kavramýnýn tedbirli mantýðý kullanmasýdýr. Rakibin irrasyonel seçeneklerini seçme ihtimalini de hesaba katan tedbirli mantýða gerçek hayat oyuncularýnýn mantýðý daha yakýndýr.
Anahtar Kelimeler: Epistemik Oyun, Fayda, Ýnanç Hiyerarþisi, Mantýk Modellemesi, C# Algoritmasý
|
