Türkiye’de Cumhuriyetin ilanýyla birlikte eskisinden farklý yeni bir devlet anlayýþý ve yönetim þekli hakim olmuþ, meydana gelen bu siyasal ve toplumsal deðiþimden insan yetiþtirme süreci olan eðitim de etkilenmiþtir. Bu baðlamda, yeni devlette yetiþtirilecek bireylere kazandýrýlmasý düþünülen temel nitelikler üzerinde durulmasý gereken konularýn baþýnda gelmektedir. Ayrýca, Cumhuriyet dönemi sürecinde dünyada ve Türkiye’de meydana gelen geliþmelerin ve deðiþmelerin, yetiþtirilecek bireylere kazandýrýlmasý düþünülen temel nitelikleri nasýl etkilediði ve bu temel niteliklerin dönemlerinin ilkokul programlarýna hangi ölçüde yansýdýðýnýn tespit edilmesi, bu dönemde yetiþtirilmek istenen insan modelinin betimlenmesi açýsýndan önem taþýmaktadýr. Bu araþtýrmada, eðitimin uygulama alaný olan okullarda eðitim programlarý vasýtasýyla gerçekleþtirilen etkinliklerle bireylere kazandýrýlmasý düþünülen temel niteliklerin neler olduðu ve süreç içerisinde nasýl bir deðiþim gösterdiði ortaya konmaktadýr. Türkiye’de, Cumhuriyetin ilanýndan itibaren ilkokul programlarý kapsamýnda yetiþtirilmek istenen insan modelinin temel niteliklerini betimlemeyi amaçlayan bu araþtýrma, tarama modelinde desenlenmiþ nitel bir araþtýrmadýr. Araþtýrmada verilerin toplanmasýnda doküman incelemesi tekniðinden yararlanýlmýþtýr. Araþtýrmada dokümanlardan oluþan veri setini; 1924 Ýlkmekteplerin Müfredat Programý, 1926 Ýlkmektep Müfredat Programý, 1936 Ýlkokul Programý, 1948 Ýlkokul Programý, 1968 Ýlkokul Programý, 1998 Ýlköðretim Programý ve 2005 Ýlköðretim Programý oluþturmaktadýr. Verilerin analizinde içerik analizi yönteminden yararlanýlmýþtýr. Her bir ilkokul programýnda yetiþtirilmek istenen insan modelinin temel nitelikleri kategori ve kodlara ayrýlarak analiz edilmiþtir. Elde edilen bulgular, ilkokul programlarý temelinde sunulacaktýr.
Anahtar Kelimeler: Cumhuriyet, Eðitim Programý, Ýnsan Modeli, Nitelik
|
