Günümüzde korunmaya ihtiyacý olan çocuklar sorunu insanlýk ve toplum için üzerinde düþünülmesi ve yeni çözümler üretilmesi gereken sorunlardan birisidir. Korunmaya ihtiyacý olan çocuklar için öncelikli hizmet kendi aileleri, bu mümkün deðilse bir aile yanýnda desteklenerek bakýmlarýnýn saðlanmasýdýr. Bunun mümkün olmadýðý durumlarda kuruluþ bakým hizmetleri devreye girmektedir. Çocuklarýn normal yaþam alanýnýn kýþla veya koðuþ tipi hijyen olamayan, özel kullaným alaný bulunmayan ve geliþimleri için uygun olmayan ortamlar olmasýnýn sakýncalarý üzerine yeni hizmet modelleri geliþtirme ihtiyacýný doðmuþtur. 2000 yýlýnda ilk kez Ankara’da bir vakýf ile yapýlan protokol kapsamýnda proje þeklinde uygulanan çocuk evi hizmet modelinin çocuklar açýsýndan daha verimli olduðunun tespiti üzerine bu hizmet tipinin geliþtirilme ve yaygýnlaþtýrýlma çalýþmalarý baþlatýlmýþtýr. 2017 yýlý Ocak ayý itibariyle Türkiye’deki tüm çocuk yuvalarý ve yetiþtirme yurtlarý kapatýlarak çocuk evleri ve çocuk evleri siteleri sistemine geçilmiþtir. Aile yanýnda bakýmlarý mümkün olmayan korunmaya ihtiyacý olan çocuklarýn bakýmlarý ev yaþamýna en yakýn bakým modeli olan çocuk evlerinden hizmet almalarý saðlanmaktadýr. Çocuk evleri, devlet tarafýndan kiralama usulü ile hizmete açýlan, mahalle ortamýnda bir apartman dairesinde en fazla sekiz çocuðun bir arada yaþadýðý, standart bir ev þeklinde düzenlenmiþ bir hizmet modeli olup bu evlerde kalan çocuklarýn toplumsal kurallarý doðrudan toplumdan öðrenmeleri amaçlanmaktadýr. Bu çalýþmanýn amacý 2018 sonu itibariyle sayýsý 1192’ye ulaþan çocuk evi hizmet modeli hakkýnda bakým elemanlarýnýn düþüncelerine yer verilerek hizmetin deðerlendirilmesidir. Araþtýrmanýn örneklemi Sakarya ilinde Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezi’ne baðlý çocuk evlerinde görev yapan 21 bakým elemaný olup evren Sakarya’da çocuk evlerinde çalýþan 28 bakým elemanýndan oluþmaktadýr. Araþtýrma kapsamýnda bakým elemanlarý için görüþme formu hazýrlanmýþ ve elde edilen veriler nitel olarak deðerlendirilmiþtir. Çocuk evleri hizmet modelinin evlerde çalýþan bakým elemanlarýnýn gözlemleri üzerinden deðerlendirilmesi çocuk evlerinin iþleyiþi açýsýndan önem arz etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Korunmaya Ýhtiyacý Olan Çocuk, Çocuk Evleri, Bakým Elemaný
|
