Günümüzde korunmaya ihtiyacı olan çocuklar sorunu insanlık ve toplum için üzerinde düşünülmesi ve yeni çözümler üretilmesi gereken sorunlardan birisidir. Korunmaya ihtiyacı olan çocuklar için öncelikli hizmet kendi aileleri, bu mümkün değilse bir aile yanında desteklenerek bakımlarının sağlanmasıdır. Bunun mümkün olmadığı durumlarda kuruluş bakım hizmetleri devreye girmektedir. Çocukların normal yaşam alanının kışla veya koğuş tipi hijyen olamayan, özel kullanım alanı bulunmayan ve gelişimleri için uygun olmayan ortamlar olmasının sakıncaları üzerine yeni hizmet modelleri geliştirme ihtiyacını doğmuştur. 2000 yılında ilk kez Ankara’da bir vakıf ile yapılan protokol kapsamında proje şeklinde uygulanan çocuk evi hizmet modelinin çocuklar açısından daha verimli olduğunun tespiti üzerine bu hizmet tipinin geliştirilme ve yaygınlaştırılma çalışmaları başlatılmıştır. 2017 yılı Ocak ayı itibariyle Türkiye’deki tüm çocuk yuvaları ve yetiştirme yurtları kapatılarak çocuk evleri ve çocuk evleri siteleri sistemine geçilmiştir. Aile yanında bakımları mümkün olmayan korunmaya ihtiyacı olan çocukların bakımları ev yaşamına en yakın bakım modeli olan çocuk evlerinden hizmet almaları sağlanmaktadır. Çocuk evleri, devlet tarafından kiralama usulü ile hizmete açılan, mahalle ortamında bir apartman dairesinde en fazla sekiz çocuğun bir arada yaşadığı, standart bir ev şeklinde düzenlenmiş bir hizmet modeli olup bu evlerde kalan çocukların toplumsal kuralları doğrudan toplumdan öğrenmeleri amaçlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı 2018 sonu itibariyle sayısı 1192’ye ulaşan çocuk evi hizmet modeli hakkında bakım elemanlarının düşüncelerine yer verilerek hizmetin değerlendirilmesidir. Araştırmanın örneklemi Sakarya ilinde Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezi’ne bağlı çocuk evlerinde görev yapan 21 bakım elemanı olup evren Sakarya’da çocuk evlerinde çalışan 28 bakım elemanından oluşmaktadır. Araştırma kapsamında bakım elemanları için görüşme formu hazırlanmış ve elde edilen veriler nitel olarak değerlendirilmiştir. Çocuk evleri hizmet modelinin evlerde çalışan bakım elemanlarının gözlemleri üzerinden değerlendirilmesi çocuk evlerinin işleyişi açısından önem arz etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Korunmaya İhtiyacı Olan Çocuk, Çocuk Evleri, Bakım Elemanı
|