Öz: Turizm sadece ekonomik bir faaliyet deðil, kültürel, sosyal ve çevresel boyutlarý da içeren bir olgudur. Bu nedenle turizmin etkileri incelenirken, yalnýzca gelir getirici döviz kazandýrýcý özellikleri ile deðil ayný zamanda sosyal ve kültürel etkilerinin de dikkate alýnarak bütüncül bir þekilde deðerlendirilmesi gerekmektedir. Turizmin yapýsal özelliði gereði bir bölgeyi ziyaret eden yerli ve yabancý turistler ile o bölgede yaþayan yerel halk arasýnda sosyokültürel etkileþimin olmasý kaçýnýlmaz bir gerçektir. Çünkü turizm farklý sosyal ve kültürel deðerlere sahip insanlarý bir araya getirerek aralarýnda etkileþim saðlamaktadýr. Kültürel deðiþimlerin nedenleri incelendiðinde ise turizmin etkisi dikkat çekmektedir. Özellikle turizm hareketlerinin yoðun olarak gerçekleþtiði dönemlerde turist ve yerel halk arasýndaki etkileþimin arttýðý gözlenmektedir. Bu etkileþim; giyim tarzlarý, dini ve ahlaki deðerler, el sanatlarý, gelenek ve görenekler ile dilde meydana gelen deðiþiklikleri içerebilmektedir. Tüm bu etmenler de toplumu ve kültürü oluþturan öðeler arasýnda yer almaktadýr. Toplumlarý bir diðerinden ayrý olarak deðerlendirmek neredeyse imkansýzdýr. Çünkü küreselleþme ile sýnýrlarýn ortadan kalkmasý, artan teknolojik faaliyetler ve turizm hareketleri toplumlarý birbirine daha da yakýnlaþtýrmaktadýr. Turizmden fayda saðlamaya çalýþan yerel halkýn kültürel duyarlýlýk düzeyleri bu noktada önem taþýmaktadýr. Bir bölge veya yöredeki turizmin sürdürülebilirliði ise, yerel halkýn turizme ve özellikle turistlere yönelik bakýþ açýsýna, hoþgörü ve kültürlerarasý duyarlýlýk düzeyine baðlýdýr. Bu çalýþmada, Chen ve Starosta’nýn geliþtirdikleri kültürlerarasý iletiþim yeterliliði modelinden yola çýkýlmýþtýr. Araþtýrmanýn örneklemini Ürgüp yöresinde yaþayan yerel halk oluþturmaktadýr. 2018 yýlý temmuz ayýnda burada yaþayan 402 kiþi ile görüþülerek, yerel halkýn turizmin sosyokültürel etkilerine bakýþý ile kültürel duyarlýlýk düzeyleri arasýndaki iliþki araþtýrýlmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Yerel Halk, Turizmin Sosyokültürel Etkileri, Kültürel Duyarlýlýk
|
