Ereðli; Konya’nýn merkez ilçelerinden sonra en kalabalýk ve tarihi açýdan önemli eserlerin bulunduðu bir ilçedir. Ereðli’de bulunan geleneksel konutlar; zamanla bilinçsiz olarak yýkýlmýþ, kentsel dönüþümden zarar görmüþ ve birçoðu sadece resimlerde kalabilmiþtir. Konya’nýn sayýsýz eserle dolu tarihinden faydalanýlarak, günümüze kadar gelebilmiþ sivil mimari örneklerin ýþýðýnda Konya ili Ereðli ilçesindeki Mehmet Demirel Evi incelenmiþ ve bu geleneksel konut örneðini literatüre eklemek hedeflenmiþtir. Çalýþmayla Mehmet Demirel Evi örneði ele alýnmýþ, yapýnýn rölevesi alýnmak suretiyle planlarý ortaya çýkarýlmýþ ve mevcut hali fotoðraflarla belgelenmiþtir. Bu yapý plan özellikleri bakýmýndan Ereðli evleri ile kýyaslanarak geleneksel Türk evi plan tipolojisiyle uyumu karþýlaþtýrýlmýþtýr. Çalýþmada kütüphane araþtýrmasý, yayýn ve tezlerin taranmasý, resmi kurum verileri ele alýnarak geleneksel konutlarýn özellikleri ortaya konulmuþtur. Ýncelenen yapý; sofa, cumba, haremlik, selamlýk, gusülhane, müþtemilat gibi geleneksel konut ögelerini barýndýrmasý, cephe özellikleri ve bu evde kullanýlan yapý malzemesi bakýmýndan araþtýrýlmaya deðer görülmüþtür. Mevcut yapýnýn planý iç sofalý plan tipi olarak kurgulanmýþtýr. Kullanýlan yapý malzemesi kerpiç olup, hýmýþ tekniðiyle üretilen bu duvarlar yer yer sýva dökülmeleriyle gün yüzüne çýkmýþtýr. Yapý 2 katlý olup zemin kat ahýr, üst kat yaþama mekanlarý olarak kullanýlmaktadýr. Çatý ise kamýþlarla güçlendirilmiþ, düz toprak damlý olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Çalýþma sonucunda mimari deðeri olan bu yapýnýn Ereðli’deki sivil mimari örnekleri ile kýyaslanarak geleneksel Türk evi plan tipindeki konumu ortaya çýkarýlmýþtýr.
Yazar Notu: Bu çalýþma Esra Aydýn’ýn Konya Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mimarlýk Anabilim Dalý’nca Dr. Öðretim Üyesi Bahtiyar Eroðlu danýþmanlýðýnda devam etmekte olan yüksek lisans tezinden hazýrlanmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Konya, Ereðli, Geleneksel konut, Röleve, Türk evi
|
