Zekâ kuramlarý ve zekânýn ölçülmesi konularý geçmiþten günümüze bilim insanlarýnýn ilgisini çekmiþ, farklý yaklaþýmlar ile bu karmaþýk yapý anlaþýlmaya çalýþýlmýþtýr. Zekayý tanýmlamak, kuramsallaþtýrmak, ölçmek çok kolay olmayabilir. Zekayý açýklamaya çalýþan kuramlarýn bir kýsmý güçlü iken diðer kýsmý zayýf olabilir. Ölçme araçlarý belli alanlarda iyi ölçme yaparken, bazý alanlarý hiç ölçemiyor olabilir. Dolayýsýyla zekanýn tam olarak ölçülmeyeceðini kabul etmek saðlýklý olabilir. Ancak zekayý ele alan kuramlar arasýndan hiyerarþik bir yapýya sahip olan Cattell-Horn-Carroll zekâ kuramý birçok zekâ testi için temel oluþturan kapsamlý bir kuramdýr. Çeþitli amaçlar için geliþtirilen zekâ testleri, eðitim sistemimizde de son yýllarda yaygýn olarak kullanýlmaya devam etmektedir. Zekâ testlerinin yapýsýný anlamak ve ölçmeyi hedeflediði biliþsel yeteneklerin farkýnda olmak bu testleri tanýlama sürecinde uygulayan uzmanlar için önem taþýmaktadýr. Ayrýca testlerin raporlarýný hazýrlayanlar kadar, raporu okuyan diðer uzmanlarýn da yorumlanmasýný anlamlý kýlmaktadýr. Bu doðrultuda araþtýrmanýn amacý çoðu güncel zekâ testinin kuramsal dayanaðý olan Cattell-Horn-Carroll zekâ kuramýný incelemek, Rehberlik Araþtýrma Merkezlerinde (RAM) yaygýn olarak kullanýlan ve bu kuramý temel alan zekâ testlerini deðerlendirmektir. Çalýþma sonuçlarýnýn ilgili paydaþlar için önemli veriler sunacaðý düþünülmektedir. Araþtýrma sonucunda RAM’larda sýklýkla kullanýlan zekâ testlerinin ilk sürümlerinin kullanýldýðý belirlenmiþ ve güncel versiyonlarýnýn Türkçe’ye uyarlanarak kullanýlmasý önerilmiþtir. Bunun yaný sýra araþtýrma sonuçlarýna göre Anadolu-Sak Zekâ Ölçeði’nin kullanýmýn yaygýnlaþtýrýlmasý önerilmiþtir. ORCID NO: 0000-0002-6709-7690
Anahtar Kelimeler: CHC zekâ kuramý, Rehberlik Araþtýrma Merkezi, zekâ testi
|
