Öz:Okuma hem seslendirmeye hem anlamlandýrmaya dayalý zihinsel ve fiziksel aktiviteyi de içine alan bireyin üst biliþinin ve duygusal zekâsýnýn da dahil olduðu derinlemesine araþtýrýlmasý gereken önemli bir alandýr. Bu çalýþmada Türkçe Öðretmeni adaylarýnýn üst biliþsel okuma stratejileriyle duygusal zekâlarý arasýndaki iliþkinin farklý deðiþkenler açýsýndan incelenmesi amaçlanmýþtýr. Nicel bir araþtýrma yapýldýðý için iliþkisel tarama modeli kullanýlmýþtýr. Araþtýrmaya 2021-2022 eðitim dönemi içerisinde Kýrþehir Ahi Evran Üniversitesi Türkçe Öðretmenliði 1,2,3 ve 4. sýnýf öðrencilerinden 175 Türkçe Öðretmeni adayý katýlmýþtýr. Öðretmen adaylarýnýn üst biliþsel okuma strateji becerilerini ölçmek için 2004 yýlýnda Taraban, Kerr ve Rynearson tarafýndan geliþtirilen ,Türkçeye uyarlanan “Üstbiliþsel Okuma Stratejileri Ölçeði” kullanýlmýþtýr. Türkçe Öðretmeni adaylarýnýn duygusal zekâ özelliklerini belirlemek amacýyla da gerekli izinler alýnarak Türkçeye uyarlanan “Schutte Duygusal Zekâ Ölçeði” kullanýlmýþtýr. Elde edilen veriler IBM SPSS 20 paket programýyla analiz edilip deðerlendirilmiþtir. Sonuçlarýn istatistiksel analizi ve deðerlendirilmesi için Mann-Whitney U testi, Kruskall-Wallis Testi, Baðýmsýz gruplar t Testi ,Tek yönlü ANOVA ve anlamlýlýðýn hangi gruplar arasýnda olduðunu tespit etmek için post-hoc testi kullanýlmýþtýr. Araþtýrma sonucunda üst biliþsel okuma stratejilerini kullanma düzeyi ile duygusal zekâ arasýnda pozitif yönlü bir iliþki olduðu saptanmýþtýr. Duygusal zekâ ile cinsiyet arasýnda anlamlý bir iliþki yoktur fakat kýz öðrencilerin duygusal zekâ düzeyleri fazla çýkmýþtýr. Sýnýf düzeyi ile duygusal zekâ arasýnda anlamlý bir iliþki olmamakla birlikte sýnýf düzeyi arttýkça duygusal zekânýn da artma eðiliminde olduðu gözlemlenmiþtir. Bir yýlda okunan kitap sayýsý ile duygusal zekâ arasýnda anlamsýz bir iliþki vardýr. Bununla birlikte üst biliþsel okuma stratejilerini kullanma düzeyi arttýkça okunan kitap sayýsý da artmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Anlama, Duygusal Zekâ, Öðretmen Adaylarý, Üst Biliþsel Okuma.
|
