Ekonominin temel taþýný oluþturan tüketicilerin eðilimleri ve beklentileri ekonomik aktivite için önemli bir yol haritasý oluþturmaktadýr. Ýleriye dönük beklentiler, harcama ve talep dinamiklerine etki ederek tüketicilerin davranýþlarýný þekillendirmektedir. Bu davranýþý ölçmek adýna çeþitli kurumlar (TCMB – TÜÝK – BloombergHT) tarafýndan tüketici güvenini ölçen endeksler açýklanmaktadýr. Bu çalýþmada, Türkiye Ýstatistik Kurumu’nun (TÜÝK) 2004 yýlýndan itibaren aylýk bazda açýkladýðý Tüketici Güven Endeksi referans alýnacaktýr. Genel eðilim, tüketici güven endeksinin artmasý pozitif, azalmasý negatif olarak yorumlanabilir. Borsa Ýstanbul 100 endeksinde (BIST) tüketici güveninin artmasý ileriye dönük beklentilerde iyileþme algýsý ile endekse pozitif katký saðlamasý beklenebilir. Tam tersi durumda ise negatif katký saðlamasý beklenebilir. Bu baðlamda tüketici güven endeksi ile Borsa Ýstanbul 100 endeksinde iþlem gören otomotiv sektörü hisse senetleri (FROTO ve TOASO) arasýndaki iliþki incelenecektir. Genel varsayým altýnda tüketici güven endeksinin yükseldiði durumda otomotiv satýþlarýna ve ilgili hisse senetleri fiyatlarýna pozitif veya tersi durumda negatif yansýmasý beklenebilir. Bu çalýþmada TÜÝK tarafýndan açýklanan mevsimsellikten arýndýrýlmýþ tüketici güven endeksi ile FROTO – TOASO hisse senetleri 2014 – 2019 dönemi için aylýk bazda incelenecektir. Ýliþkinin kýsa dönemli analizinde Granger Nedensellik analizi uygulanacaktýr. Uzun dönemli iliþkinin tespitinde gerekmesi durumunda Johansen Eþbütünleþme testi sýnamasý uygulanabilir. Nedensellik analizi öncesinde zaman serilerinin normal daðýlým testi ve birim kök sýnamasý gerçekleþtirilecektir. Analizlerin sonunda Tüketici Güven Endeksi’nin ilgili hisse senetlerinin fiyatlarýnýn nedeni olup olmadýðý tartýþýlacaktýr.
Anahtar Kelimeler: Tüketici Güven Endeksi, Nedensellik, Eþbütünleþme, Borsa Ýstanbul, Hisse Senedi Fiyatlarý
|
