Sinema dijitalleþmenin hýzlanan ivmesiyle arkasýna bir rüzgâr almýþ, teknik ve ekonomik imkan-larýn geliþmesiyle oldukça popüler olmuþtur. Bu popülerlik onun insanlar üzerindeki etkilerini arttýrmýþ olup bu sayede düþünce dünyasý da bu fenomene uzak duramamýþtýr. Felsefe Berg-son’la beraber kapýlarýný sinemaya açmýþ, ilkin eleþtirilse de Deleuze ve Frampton gibi düþünür-lerce de düþünce alanýnda üretim için bir araç olarak görülmüþtür. Ýnsan hayatýnýn oldukça merkezinde kendine yer edinen bu fenomen, insanýn diðer fenomenleriyle de bir iliþki aðýyla çevrelenmiþtir. Bu fenomenlerden biri olan oyun, Herakleitos felsefesinde kozmolojik bir anla-yýþla ele alýnýrken, Nietzsche’de istencin döngüsel oyunu olarak görülmüþtür. Heidegger’de oyunu Dasein’ýn varoluþ olanaðý olarak görmüþ, Gadamer ise hem hermeneutik hem de estetik bir deneyim olarak felsefesinde oyuna önemli bir yer vermiþtir. Kültür araþtýrmacýsý olan Huizinga tarafýndan oyunun kültürdeki yeri sorgulanarak, insanýn temel yapýp etmelerinden biri olarak deðerlendirilmiþtir. Oyun, insan hayatýnýn her alanýna nüfuz ederek, onun kültürü-nün ürünü olan sinemayý da etkilemiþtir. Dolayýsýyla oyun, film-dünya yaratýmýnda ve sinema seyrinin doðasýnda baþat rol oynamaktadýr. Bu çerçevede ilerleyen Daniel Frampton’a ait fil-mozofik yaklaþýma göre, film-zihin sinemanýn temel ögelerini kullanarak, film-dünyanýn oyun alanýný kurmaktadýr. Her film kendine has film-dünyasýnda kurduðu oyunla var olur ve oyunun neticesinde, film-düþünme kavramý ortaya çýkmaktadýr. Bu çalýþmada da gitgide popülerleþen ve düþünce dünyasýnda da kendine yer bulan bu iki fenomenin iliþkisi irdelenmiþtir. (Bu çalýþma birinci sýrada yer alan yazarýn yükseklisans tezinden üretilmiþtir. ORCID NO: 0000-0003-1439-973X)
Anahtar Kelimeler: Sinema Felsefesi, Oyun, Daniel Frampton, Filmozofi, Film-dünya
|
