Bu araþtýrmada, okul öncesi öðretmenlerinin zor çocuk kavramýna iliþkin metaforik algýlarýnýn belirlenmesi amaçlanmýþtýr. Bu genel amaç çerçevesinde; okul öncesi öðretmenlerinin zor çocuk kavramýna iliþkin sahip olduklarý metaforlarýn neler olduðu, bu metaforlarýn; ortak özellikleri bakýmýndan hangi kavramsal kategoriler altýnda toplandýðý, zor çocuk kavramýna iliþkin üretilen metaforlarýn yer aldýðý kavramsal kategorilerin öðretmenlerin meslekteki deneyim yýllarý ve çalýþtýklarý yaþ grubu açýsýndan nasýl bir daðýlým gösterdiði araþtýrýlmýþtýr. Bu çalýþma; olay üzerindeki durumlarý betimleme ve deneyimleri aktarmada kullanýlan nitel araþtýrma yöntemlerinden olgubilim desenine göre oluþturulmuþtur. Araþtýrmanýn çalýþma grubunu; MEB’na baðlý resmi ve özel öðretim kurumlarýnda görev yapan 230 okul öncesi öðretmeni oluþturmaktadýr. Araþtýrmanýn verileri araþtýrmacýlar tarafýndan geliþtirilen ‘‘Öðretmen Görüþme Formu’’ ile toplanmýþtýr. Görüþme formunun ilk bölümünde; cinsiyet, yaþ, mesleki deneyim yýlý, eðitim durumu, çalýþtýðý yaþ grubu bölümlerinin yer aldýðý genel bilgilere yer verilmiþtir. Ýkinci bölümde ise öðretmenlerin ‘‘Zor çocuk ….. benzer. Çünkü …. ’’ açýk uçlu sorusunu cevaplamalarý istenmiþtir. Veriler içerik analizi tekniði ile çözümlenmiþtir. Araþtýrma sonucunda okul öncesi öðretmenlerinin zor çocuk kavramýna iliþkin 137 metafor ürettikleri görülmüþtür. Bu metaforlar sekiz kavramsal kategoride toplanmýþtýr. En fazla metafor üretilen kategorinin ‘‘Çözülmesi zaman alan çocuk’’ kategorisi olduðu tespit edilmiþtir. Bunu ‘‘Problem yaratan çocuk”, ‘‘Þekillendirilebilen çocuk’’ve ardýndan ‘‘Ýlgi ve bakýma muhtaç olan çocuk’’ kategorisi izlemiþtir. Araþtýrma sonucunda elde edilen bulgular doðrultusunda öneriler geliþtirilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Metafor, okul öncesi öðretmeni, zor çocuk.
|
