Çok uluslu örgütlerin sayýsýndaki artýþ ve yapýsýndaki çok kültürlülük ile gelen göreli karmaþýklýk, liderlik olgusunu son derece önemli hale getirmekte, liderlik ile kültür arasýndaki iliþkiyi ön plana çýkarmaktadýr. Kökleri Konfüçyus felsefesine dayandýðý için çok eski olan ancak modern zamanlarda iþlevselliði ile dikkat çeken liderlik yaklaþýmlarýndan biri olan paternalist liderlik anlayýþýnda, liderlik olgusunun, kültür tarafýndan biçimlendirildiði ve her durumda geçerli bir liderlik türünün bulunmadýðý düþüncesi benimsenmektedir. Bu liderlik türü, babacanlýk duygusu ile hayýrseverlik ve otorite kavramlarýný birleþtirmektedir. Eðitim örgütlerinde, okul yöneticisinin þefkatli ve ilgili davranmasý, bunun yaný sýra iþlem ve uygulamalarda belli bir disiplinle hareket etmesi önemlidir. Bu çalýþmada; öðretmenlerin paternalist liderliðe iliþkin ideal algýlarýnýn çeþitli deðiþkenlere göre incelenmesi amaçlanmaktadýr. Araþtýrmanýn evreni; Siirt ilinde anaokul ve ilkokullarda görev yapmakta olan öðretmenlerden oluþmaktadýr. Araþtýrmanýn örnekleminin belirlenmesinde, basit seçkisiz örnekleme yönteminden yararlanýlmýþtýr. 405 öðretmenden elde edilen veriler, araþtýrmanýn örneklemini meydana getirmektedir. Bu çalýþmanýn verileri, Saylýk ve Aydýn (2020) tarafýndan geliþtirilen “Paternalist Yönetici Davranýþlarý Ölçeði” ile elde edilmiþtir. Araþtýrma verilerinin normal daðýlým varsayýmýný saðladýðý görülmüþtür. Güvenirlik analizi sonucunda, paternalist yönetici davranýþlarý ölçeðinin güvenilir olduðu bulunmuþtur (Cronbach alfa güvenirlik katsayýsý : .786). Verilere; betimsel ve çýkarýmsal istatistiki yöntemlerden (baðýmsýz örneklemler t testi ve tek yönlü varyans analizi) yararlanýlmýþtýr. Öðretmenlerin paternalist liderliðe iliþkin ideal algýsýnýn orta düzeyde olduðu görülmüþtür. Baðýmsýz örneklemler T testi analizleri sonucunda; öðretmenlerin paternalist liderliðe iliþkin ideal algýsýnýn cinsiyet, unvan ve yaþanýlan yer deðiþkenlerine göre anlamlý farklýlýk gösterdiði; medeni durum ve öðrenim durumu deðiþkenlerine yönelik ise anlamlý farklýlýk göstermediði tespit edilmiþtir. Doðum yýlý deðiþkenine göre, araþtýrmaya katýlým gösteren öðretmenlerin paternalist liderliðe iliþkin ideal algýsýnýn istatistiki açýdan anlamlý bir farklýlýk göstermediði belirlenmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Paternalist Liderlik, Demografik Deðiþkenler, Okul Yöneticisi, Öðretmen.
|
