Öz
Bu çalýþma, kamu okullarýnda görev yapan öðretmenlerin bireysel deðerleri ile çalýþtýklarý kurumun örgütsel deðerleri arasýndaki uyum düzeyini saptamayý amaçlamaktadýr. Araþtýrma, nicel araþtýrma yöntemlerinden iliþkisel tarama modelinde tasarlanmýþtýr. Araþtýrmanýn hedef evrenini Mardin Midyat ilçesinde kamu okullarýnda görev yapan 1524 öðretmen oluþturmaktadýr. Araþtýrmaya seçkisiz olmayan örnekleme türlerinden “uygun örnekleme” ile seçilen 19 ortaokulda görev yapan 236 öðretmen dâhil edilmiþtir. Çalýþmada Yýlmaz (2006)’ýn geliþtirdiði ve 32 maddeden oluþan “Deðerler Ölçeði” kullanýlmýþtýr. Bu çalýþmada öðretmenlerin hayatlarýný yönlendiren ilke olmasý açýsýndan bireysel deðerler içinde tercih ettikleri deðer sýralamasý þu þekildedir: Adalet, dürüstlük, güven, farklýlýklara saygý ve sorumluluk. Öðretmenlerin kendilerinde daha az gördükleri deðerler ise: Ýtaat ve resmiyet deðerleridir. Öðretmenlerin çalýþtýklarý kurumlarýn yaþantýsýný yönlendiren ilke olmasý açýsýndan önem verildiðini düþündükleri deðerlerin sýralamasý ise: Çalýþkanlýk, baþarý, sonuç odaklýlýk, disiplin ve dürüstlük þeklindedir. Öðretmenlerin çalýþtýklarý okullarda daha az olduðunu düþündükleri deðerler ise: Empati, esneklik ve baðýmsýzlýk deðerleridir. Kamu okullarýnda görev yapan öðretmenlerin bireysel deðerleri ile okulun örgütsel deðerleri arasýnda uyum düzeyinin en az olduðu üç deðer sýrasýyla süreç odaklýlýk, esneklik ve adalettir. Bireysel ve örgütsel deðerler arasýnda uyum düzeyinin en yüksek deðer ise kýdeme saygý deðeridir. Öðretmenler, çalýþtýklarý kurumun kendi deðerlerine kýyasla daha az süreç odaklý, esnek, adaletli, baðýmsýz ve dürüst olduklarýný düþünmektedirler. Ayrýca öðretmenler çalýþtýklarý kurumlarýn itaat talep eden otokratik yapýlar olduðunu düþünmektedirler.
Anahtar Kelimeler: Bireysel Deðerler, Örgütsel Deðerler, Öðretmen, Uyum Düzeyi
|