Giriþ: Kronik böbrek yetmezliði olan hastalarýn uyku kalitesi fizyolojik ve psikolojik saðlýðýn korunmasý, verimliliðin artmasý açýsýndan önemlidir.
Amaç: Bu araþtýrma kronik böbrek yetmezliði olan hastalarýn uyku kalitesi ve uyku kalitesini etkileyen etmenleri incelemek amacýyla tanýmlayýcý olarak yapýlmýþtýr.
Yöntem: Araþtýrma Ekim-Kasým 2018 tarihleri arasýnda Sivas’ta üniversite hastanesinin diyaliz ve nefroloji servisinde 107 kronik böbrek yetmezliði hastasý ile yürütülmüþ tanýmlayýcý tiptedir. Araþtýrma verileri, Hasta Tanýtým Formu ve Pittsburgh Uyku Kalitesi Ýndeksi (PUKÝ) kullanýlarak toplanmýþtýr. Anketler birebir görüþme tekniði ile hastalarýn tedavi gördükleri serviste araþtýrmacý tarafýndan yapýlmýþtýr. Veriler bilgisayarda SPSS 16.0 paket programýnda deðerlendirilmiþ ve analiz için aritmetik ortalama, yüzde, iki ortalama arasýndaki farkýn önemlilik testi, varyans analizi, korelasyon ve Kruskal- Wallis testleri kullanýlmýþtýr.
Bulgular: Çalýþmaya katýlan hastalarýn yaþ ortalamasý 61.53 ± 12.64’tür. Hastalarýn %51.4’ü kadýndýr. Hastalarýn PUKÝ puan ortalamasý 14.18 ± 2.58’dir. PUKÝ alt boyutlarý deðerlendirildiðinde en kötü “gündüz iþlev bozukluðu” en iyi ise “uyku ilacý kullanma” olarak belirlenmiþtir. Kadýn, evli, kronik hastalýðý ve kaþýntýsý olan bununla birlikte 5 saatten az 7 saatten fazla uyku alýþkanlýðýna sahip KBY hastalarýnýn uyku kalitelerinin diðerlerine göre kötü olduðu belirlenmiþtir. Sigara ve alkol kullanmanýn ise uyku kalitesi üzerinde istatistiksel açýdan anlamlý bir fark oluþturmadýðý saptanmýþtýr.
Sonuç: Bu çalýþmada kronik böbrek yetmezliði olan hastalarýn uyku kalitesinin kötü olduðu saptanmýþtýr. Bu nedenle uyku kalitesini artýracak hemþirelik bakým ve uygulamalarýnýn planlanmasý, kronik böbrek yetmezliði olan hastalarýn psikolojik ve fizyolojik açýdan iyi olma durumunu olumlu yönde etkileyebilir.
Anahtar Kelimeler: Uyku Kalitesi, Kronik böbrek yetmezliði, Hemþirelik
|