Ýþitme yetersizliði, bireylerin iþitme düzeneðinde meydana gelen bir sorun sebebiyle sözel dilini günlük hayatýnda iþlevsel olarak kullanamama halidir (Girgin, 2003, s.7). Aile, Çalýþma ve Sosyal Hizmetler Bakanlýðýnýn 2016 yýlýnda yaptýðý araþtýrmada toplam engelli birey sayýsýna göre iþitme engelli bireylerin oraný %9.11 olarak açýklanmýþtýr. Bu oran 2.533.209 kayýtlý engellinin 230.806’sýnýn iþitme engelli olmasýna tekabül etmektedir. Ýþitme engellilerin sayýsýnýn yüksek olmasý ve sosyal hayat içerisinde diðer engellilere göre daha fazla rol almalarý iþitme engellilerin çalýþmanýn konusu olarak seçilmesinde etkili olmuþtur. Ýþitme engelli bireyler günlük hayata entegrasyonda pek çok sorunla karþýlaþmaktadýr. Bu çalýþmada iþitme engelli annelerin çocuklarýyla ilgili yaþadýklarý deneyimlerin incelenmesi amaçlanmaktadýr. Ýþitme engelli annelerin deneyimlerinin anlamlandýrýlmasý ve yorumlanmasý amacýyla çalýþmada, nitel analiz yöntemi kullanýlmýþtýr. Araþtýrmanýn ana sorusunu; “Ýþitme engelli annelerin çocuklarýnýn bakým sürecinde yaþadýklarý deneyimler nelerdir?” sorusu oluþturmaktadýr. Çalýþma kapsamýnda katýlýmcýlara, kartopu örnekleme yöntemiyle ulaþýlmýþtýr. Görüþmeler, çevrimiçi platform aracýlýðýyla, yarý yapýlandýrýlmýþ görüþme formu kullanýlarak derinlemesine görüþme tekniði ile gerçekleþtirilmiþtir. Toplamda 10 gönüllü katýlýmcýyla yapýlan bu çalýþmada, 7 katýlýmcýnýn görüþmelerini gerçekleþtirmek için iþitme engel düzeyi nedeniyle iþaret dili tercüman desteðinden yararlanýlmýþtýr. Görüþmeler sonunda, iþitme engelli annelerin; hamilelik sürecinde çocuklarýnýn iþitme engelli olacaðý kaygýsýný taþýdýklarý, bebeklik döneminde bebeklerinin sesini iþitememelerinden kaynaklý kullandýklarý cihazlarda sorunlar yaþadýklarý, çocukluk döneminde ise çocuklarýnýn eðitim sürecinde destek olmakta yetersiz olduklarý, çocuklarýnýn sosyalleþme aþamalarýnda da yeterli desteði veremedikleri bulgularý edinilmiþtir.
Sonuç olarak iþitme engelli anneler; iletiþim, iliþki kurma, konuþma gibi günlük hayatý ve çocuðu ile etkileþimini etkileyen durumlarla karþýlaþabilmektedir. Yaþam standartlarýnýn iyileþtirilebilmesi ve yükseltilebilmesi amacýyla, engel düzeylerine uygun iþitme cihazlarý ve çocuklarla etkileþimi arttýracak aktivitelerin, mobil uygulamalarýn geliþtirilmesi öneriler arasýndadýr.
Anahtar Kelimeler: Ýþitme Engelli, Anne, Nitel Araþtýrma
|
