Ýlgili alanyazýn incelendiðinde öðretmenlerin program okuryazarlýk algýsýna yönelik çalýþmalarýn, sýnýrlý sayýda olduðu görülmektedir. Bu çalýþmayla alandaki bu boþluðun doldurulmasýnýn yaný sýra sýnýf öðretmenlerinin program okuryazarlýk düzeylerinin iþ stresi ile iliþkisi belirlenmektedir. Bu çalýþmada; program okuryazarlýðý ve alt boyutlarýnýn, iþ stresi üzerindeki rolü ve öneminin tespit edilmesi amaçlanmaktadýr. Bu araþtýrma, iliþkisel tarama deseniyle biçimlendirilmiþtir. Araþtýrmanýn evrenini, 2021-2022 eðitim-öðretim yýlýnda Diyarbakýr il merkezindeki ilkokullarda görev yapan sýnýf öðretmenleri oluþturmaktadýr. Araþtýrmada, oransýz küme örnekleme yöntemiyle veriler toplanmýþtýr. Bu çalýþmada, 330 öðretmenden veriler toplanmýþ olup toplanan verilerin 318 tanesinin geçerli olduðu görülmüþtür. Dolayýsýyla 318 sýnýf öðretmeni, araþtýrmanýn örneklemini meydana getirmektedir. Araþtýrmada; “Kiþisel Bilgi Formu”, “Program Okuryazarlýk Ölçeði” ve “Ýþ Stresi Ölçeði” aracýlýðýyla veriler elde edilmiþtir. Öðretmenlerin program okuryazarlýk düzeylerinin tespit edilmesi amacýyla Erdamar (2020) tarafýndan geliþtirilen, 3 boyut ve 18 maddeden meydana gelen program okuryazarlýðý ölçeði kullanýlmýþtýr. Sýnýf öðretmenlerinin iþ streslerinin düzeyini tespit etmek için House ve Rizzo (1972) tarafýndan geliþtirilen ve Efeoðlu (2006) tarafýndan Türkçeye uyarlamasý yapýlan iþ stresi ölçeðinden yararlanýlmýþtýr. Ölçek, tek boyutlu olup 7 maddeden meydana gelmektedir. Bu araþtýrma kapsamýnda yapýlan güvenirlik analizleri sonucunda; araþtýrmada yararlanýlan ölçeklerin, yüksek düzeyde güvenilir olduklarý görülmüþtür. Korelasyon analizi sonucunda, program okuryazarlýðý ile iþ stresi arasýnda istatistiki olarak anlamlý bir iliþkinin bulunmadýðý görülmüþtür. Program okuryazarlýðýnýn program anlayýþý boyutu ile iþ stresi arasýnda düþük düzeyde, negatif yönlü ve anlamlý bir iliþki olduðu bulunmuþtur. Program öðeleri ile programýn uygulanmasý alt boyutlarýnýn, iþ stresi ile anlamlý iliþkili olmadýklarý açýða çýkarýlmýþtýr. Regresyon analizi sonucunda, program anlayýþýnýn, iþ stresini yordadýðý tespit edilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Ýlkokul öðretmeni, Program okuryazarlýðý, Ýþ Stresi
|
