Çocuk, evli çiftler için birçok anlam ifade edebilmektedir. Çocuk, ailedeki sevgiyi pekiþtiren, ana babanýn daha çok sorumluluk sahibi olmasýný saðlayan, birey olarak insaný olgunlaþtýran bir olgudur. Bununla birlikte, evlilikte çocuða farklý anlamlar da yüklenebilir. Ana baba, çocuða varoluþsal açýdan bakýp, kendi adlarýný yaþatacak bir varlýk olarak düþünebilir; yaþlýlýkta bakým verecek bir refakatçi ya da ölüm sonrasýnda servetlerinin emanetçisi olarak görebilir. Ana babanýn evlilikte çocuk algýsý, çocuk yetiþtirme tarzýný þekillendiren en önemli unsurdur. Bu nedenle evlilikte çocuk algýsýný geçerli ve güvenilir olarak deðerlendirebilecek ölçme araçlarý oldukça önemlidir. Bu araþtýrmanýn amacý Evlilikte Çocuk Algýsý Ölçeði’ni geliþtirmek ve geçerlik ve güvenirliðini incelemektir.
Araþtýrma 166’si kadýn, 54’ü erkek olan 220 kiþi üzerinde yürütülmüþtür. Ölçeðin geliþtirilmesi sürecinde öncelikle çocuk sonrasý aile algýsý kavramýyla ile ilgili çalýþmalar incelenmiþtir. Bu incelemeler sonucunda 33 maddelik bir madde havuzu oluþturulmuþ ve bu maddeler gramer, anlaþýlabilirlik ve çocuk sonrasý aile algýsýný ölçüp ölçmediði noktalarýnda incelenerek, sonuçta 14 maddelik uygulama formu elde edilmiþtir. Çocuk Sonrasý Aile Algýsý Ölçeði 1 “kesinlikle katýlmýyorum” ve 5 “kesinlikle katýlýyorum” þeklinde 5’li Likert tipi bir derecelendirmeye sahiptir. Çocuk Sonrasý Aile Algýsý Ölçeði’nin madde analizi için düzeltilmiþ madde toplam korelasyon katsayýlarý hesaplanmýþtýr. Çocuk Sonrasý Aile Algýsý Ölçeði’nin yapý geçerliði açýmlayýcý faktör analizi, güvenirliði Cronbach alfa iç tutarlýlýk güvenirlik katsayýsý ile incelenmiþtir. Geçerlik ve güvenirlik analizleri SPSS 20 paket programý ile yapýlmýþtýr.
Çocuk Sonrasý Aile Algýsý Ölçeði’nin yapý geçerliði için uygulanan açýmlayýcý faktör analizi sonucunda toplam varyansýn %44,4’ünü açýklayan, öz-deðeri 6,2 olan tek boyutlu ve 14 maddeden oluþan bir ölçme aracý elde edilmiþtir. Ölçeðin KMO örneklem uygunluk katsayýsý .88 olarak bulunmuþtur. Ölçeðin faktör yükleri .52 ile .77 arasýnda sýralanmaktadýr. Cronbach alfa iç tutarlýk güvenirlik katsayýsý .90 olarak bulunmuþtur. Ölçeðin düzeltilmiþ madde toplam korelasyon katsayýlarý .48 ile .70 arasýnda sýralanmaktadýr. Bu sonuçlar Evlilikte Çocuk Algýsý Ölçeði’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracý olduðunu göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Evlilikte Çocuk Algýsý, Geçerlik, Güvenirlik
|