Engellilik kavramý kiþinin zihinsel, ruhsal, bedensel, duyusal ve sosyal yeteneklerini doðuþtan ya da sonradan çeþitli nedenlerle belirli derecelerde kaybetmesi nedeniyle topluma uyum saðlama ve günlük gereksinimlerini karþýlama da güçlükleri bulunan ve bakým, korunma, rehabilitasyon gibi destek hizmetlerine ihtiyaç duyan kiþiler olarak adlandýrýlmaktadýr. Engelli bireylerin kendi içerisinde farklý türleri bulunmaktadýr. Bunlar zihin, görme, iþitme, fiziksel engelliler ve Otizm Spektrum Bozukluðu gibi sýnýflandýrýlabilmektedir. Toplumun her kademesinde varlýk gösterebilen engelli bireyler, genellikle yaþadýklarý zorluklar ve yetersizliklerle gösterilmeye çalýþýlsa da bu bireylerinde baþarýlý olabildiði alanlar, ilgileri ve istekleri olabilmektedir. Engelli bireylerin görsel medyaya yansýmalarýnýn incelenmesi amacýyla yapýlan bu çalýþmada filmler, çizgi filmleri, diziler, T.V. programlarý, kamu spotlarý, görsel ve yazýlý haber örnekleri, sosyal medya paylaþýmlarý incelenmiþtir. Araþtýrmada Doküman Analizi Yöntemi kullanýlmýþtýr. Nicel ve Nitel araþtýrmalarda kullanýlabilen bu yöntemde yazýlý ve görsel malzemeler toplanýp incelenebilmektedir. Doküman Analizi yöntemi ile araþtýrmada incelenen eserlerde 1) hangi engel türlerinin ele alýndýðý, 2) engellilere yönelik hangi duygularýn ön plana çýkarýldýðý, 3) engellilerle ilgili izleyicilere ne tür bilgiler verildiði, 4) reyting kaygýsý, 5) engelliliðin nasýl oluþtuðu ve ortadan kalktýðý, 6) engelli bireylerin toplumsal yaþama katýlýmlarýna katký saðlanmakta mýdýr, 7) zaman içerisinde görsel medya da engelli bireylere yönelik tutumlarda deðiþiklikler görülmekte midir sorularýna cevap aranmýþtýr. Araþtýrmada incelenen görsel medya eserleri, Türkiye’de yapýlmýþ ve dilleri Türkçedir. Araþtýrma ile ilgili analizler devam etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Engelli Birey, Görsel Medya, Döküman Analizi
|
