1988 yýlý baþýnda Ermenistan Cumhuriyeti, Azerbaycan’ýn ayrýlmaz parçasý olan Daðlýk Karabað’ý ilhak etmek amacýyla Azerbaycan Cumhuriyeti’ne karþý asýlsýz toprak iddiasýný ortaya attý. Bu, Ermenistan'ýn XX. yüzyýl baþýndan beri zaman zaman ortaya attýðý iddialarýn bir devamý niteliðindeydi.
Bildiride; Ermenistan’ýn Daðlýk Karabað’a yönelik arazi iddialarýnýn sosyo-ekonomik, politik ve hukuksal boyutlarý ele alýnarak deðerlendirilmiþtir. Diðer yandan, Daðlýk Karabað’ýn sosyo-ekonomik kalkýnmasýna dair meseleler de resmi kaynaklarda yer alan verilere dayanýlarak deðerlendirilmiþtir. Ermenilerin Azerbaycan içinde en ileri politik, ekonomik ve kültürel otonomiye sahip bulunduklarýna, bu gerçeðin hukuksal boyutuyla resmi belgelere tam olarak yansýdýðýna da bildiride dikkat çekilmiþtir. Sovyetler Birliði döneminde Azerbaycan'ýn Daðlýk Karabað Otonom Vilayeti'nde yaþam standartlarýnýn hem Azerbaycan, hem de Ermenistan ortalamasýnýn çok üzerinde olduðu gerçeðine dikkat çekilmiþtir.
Etnik arýndýrma politikasý güden ve mono-etnik bir devlet olmayý baþaran Ermenistan Cumhuriyeti’nin Sovyetler Birliði döneminde, 1988-1991 yýllarý arasýnda Azerbaycan topraklarýna yönelik olarak açýkça iþgal politikasý güttüðü, bu politika sonucunda sivil halktan pek çok kiþinin hayatýný yitirdiði, yerinden yurdundan olduðu ve pek çok yerleþim biriminin yakýlýp yýkýldýðý, haritadan silindiði gerçeðine de bildiride yer verilmiþtir. Ermenistan’ýn XX. yüzyýl sonunda Azerbaycan’a yönelik arazi iddialarý ve güttüðü iþgal politikasý bildiride geniþ bir þekilde ele alýnarak çeþitli açýlardan deðerlendirilmiþtir. Ayrýca Ermenistan'ýn Güney Kafkasya'da barýþa ciddi tehdit oluþturduðu gerçeðine de deðinilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Azerbaycan, Daðlýk Karabað, Ermenistan
|