Erken çocukluk dönemi çocuklarýn geleceðini önemli ölçüde belirleyen kritik dönemdir. Bu dönemde gerçekleþtirilen deneyimler, yaþamýn tüm alanlarýnda çocuklarýn baþarýsýný ya da baþarýsýzlýðýný etkiler. Erken çocuklukta çocuða deneyim yaþatan en önemli eylem oyundur. Çocuklar oyun oynayarak, hareket etme, dokunma, deneme yapma, düþünme ve hissetme ihtiyaçlarýný karþýlayabilirler. Öte yandan oyun geliþimin tüm alanlarýný destekler ve pek çok becerinin kazanýlmasýna zemin hazýrlar. Oyunun çocuðun öðrenmesi ve geliþimi konusunda saðladýðý olanaklar, diðer kaynaklarýn saðlayabileceklerinden çok daha etkili ve kalýcýdýr (Tuðrul, 2015). Bu sebeple oyunun çocuðun bir hakký olmasý fikri kaçýnýlmaz olmuþtur. 20 Kasým 1959 tarihinde Birleþmiþ Milletler Genel Kurulu’nda kabul edilen Çocuk Haklarý Bildirgesi’nde çocuklarýn oyun oynama hakký güvence altýna alýnmýþtýr (Çocuk Haklarýna Dair Sözleþme, 2004). Oyun oynamak her ne kadar yasal güvence altýna alýnmýþ bir hak olsa da yapýlan çalýþmalar çocuklarýn bazen bu hakka eriþemediklerini göstermektedir (Artar, 2004; Çelen, 2004; Küçükali, 2015; Þener Taplak, Polat ve Yüzer, 2014; Dereli ve Uludað, 2013; Kargý ve Akýn, 2007; Aydýn Kýlýç ve Tezel Þahin, 2017). Bu çalýþmanýn amacý çocuklarýn oyun oynama hakkýna ve oyun oynama haklarýný kullanmalarýný engelleyen sebeplere dikkat çekerek, çocuklarýn oyun hakkýna eriþebilirliðini arttýrmak için öneriler sunmaktýr. Bu amaç doðrultusunda ulusal ve uluslararasý düzeyde, konu ile ilgili mevcut literatür taranarak, çocuklarýn oyun oynama haklarýný kullanabilme durumlarý ile oyundan engellenme sebepleri hakkýndaki bulgular ortaya konmuþtur. Araþtýrmanýn sonuç ve tartýþma aþamasý devam etmektedir. Araþtýrmanýn sonunda çocuklarýn oyun hakkýna eriþememe sebepleri detaylý olarak ele alýnarak çeþitli çözüm önerileri getirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Erken Çocukluk Dönemi, Oyun, Oyun Oynama Hakký
|
