Psikoloji bilimi 20.yy’ýn ortalarýna kadar hastalýklara ve hastalýklarý gidermeye odaklanýrken pozitif psikoloji akýmýyla birlikte bireyin geliþimine ve olumlu özelliklerine yönünü çevirmeye baþlamýþtýr. Pozitif psikolojinin temel konularýndan biri iyi oluþtur. Literatürde birçok iyi oluþ modeli vardýr. Bunlardan biri de Martin Seligman’ýn PERMA modelidir. PERMA ifadesi “olumlu duygular”, “baðlanma(akýþ)”, “iliþkiler”, “anlam” ve “baþarý” (positive feelings, engagement, relationships, meaning, accomplishment) kavramlarýnýn Ýngilizce karþýlýklarýnýn baþ harfleriyle 5 boyuttan oluþturulmuþtur. Ýyi oluþ PERMA modelindeki tek bir bileþenle açýklanamamakta, her bileþenin iyi oluþa fayda saðladýðý beþ bileþenden oluþan bir yapýyý belirtmektedir. PERMA modeli, çok boyutlu yapýsýyla iyi oluþu kapsamlý bir þekilde ele alýnmasýna katký saðlamaktadýr. Bu araþtýrmanýn amacý iyi oluþ modellerinden biri olan PERMA modeline iliþkin yapýlan çalýþmalarý sistematik bir þekilde gözden geçirmek ve elde edilen bilgileri sentezlemektir. Bu araþtýrmada betimsel araþtýrma yöntemlerinden biri olan içerik analizi ve kategorik çözümleme tekniði kullanýlmýþtýr. Araþtýrmada konu edinilen çalýþmalar; Google Akademik, Researchgate, Central and Eastern European Online Library ve Wiley Online Library veritabanlarý üzerinde yürütülen literatür taramasý sonucunda ortaya çýkmýþtýr. Veri tabanlarýnda “iyi oluþ”, “PERMA”, “well- being”, “PERMA” anahtar kelimeleri kullanýlmýþtýr. Bu konuya iliþkin 13 makale makale araþtýrmasý; çalýþma grubu, çalýþmada ele alýnan deðiþkenler, araþtýrma yöntemi, veri toplama araçlarý, veri analizi süreci bakýmýndan incelenmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Perma, Pozitif Psikoloji, Ýyi Oluþ
|
