Bir resimde, temel sanat elemanlarýndan renkten sonra ‘yüzey’ özellikleri ilk olarak önem kazanýr. Bu durum, yüzeyin doku etkileriyle ilgilidir. Çünkü; yüzeyin düzgün, pürüzlü, kaba ya da yumuþak oluþu resim analizinde önemli bir görsel bilgi saðlar. Resim sanatýnda yüzey arayýþlarý, sanatçý için konu kadar önemli ve anlamlý olmuþtur. Tarihsel süreç içerisinde resim, ister malzeme ister yüzey baðlamýnda olsun, yaþamdaki geliþmeler ve görselliðin geliþimine paralel olarak, bir takým evrelerden geçmiþtir. Ýlk olarak, maðara duvarlarýnýn yüzeyine, bitki köklerinden ya da topraktan elde edilen doðal boyalarla yapýlan resim; sonralarý ahþap, kâðýt, kumaþ, cam, deri gibi yüzeyler üzerine, günümüzde ise her türlü nesnenin yüzeyinin resim alaný olarak ve üretilen çeþitli kimyasal boyalarýn kullanýlabildiði konuma gelmiþtir. Çalýþma kapsamýnda ele alýnan süreçte resim; yapýldýklarý çaðlarda dini amaçlý bizim resim diye adlandýrdýðýmýz ilk maðara çizimlerinden, farklý inançlar, günlük yaþam konularý, sosyal statüler, çeþitli duygularýn ifadeleri, devrimler, savaþlar vs. konularýn ifadeleri için bir zemin olmuþtur. Dolayýsýyla, sürecin resimlerinin yüzey uygulamalarýný; sadece kültürel ve sanatsal deðil dini, felsefi, sosyal, siyasal, ekonomik dinamik yapýdaki etkinlikler ile birlikte deðerlendirmek gereklidir. Tüm bunlarýn ifadesinde; minyatür, mozaik, ikonalar, enkaustik, detramp, tempera ve fresk gibi tekniklerden tuval resmine geçiþ süreci sanat tarihi içerisinde ilgi çekicidir. Bu tekniklerle ortaya konan resimler; yapýldýðý döneme olduðu kadar, sanatçýnýn konumuna ve izleyiciye dair tarihi bir belge niteliðindedirler.
Anahtar Kelimeler: Enkaustik, Detramp, Tempera, Fresk, Katokomb Resimler, El Yazma Eserler, Vitray
|
