Hakemler için mesleki haz kavramý pozitif psikolojiden inþa edilmiþ bir kavramdýr. Hakemler için mesleki haz kavramý, hakemlerin hakemlik mesleðine yönelik duyduklarý ilgi, coþku, mutluluk, canlýlýk ve heyecan gibi olumlu duygusal hisleri içeren bir kavramdýr. Çalýþmanýn amacý basketbol hakemlerinin mesleki haz düzeylerinin bazý demografik deðiþkenlerle birlikte incelenmesidir. Araþtýrma tarama modelinde betimsel bir çalýþmadýr. Araþtýrma grubunu eriþilebilir örneklem yöntemiyle oluþturulan 2018-2019 basketbol sezonunda Türkiye Basketbol Federasyonu bünyesinde faal olarak görev yapan %15’i (n = 71) kadýn ve %85’i (n = 406) erkek olmak üzere 477 saha hakemi oluþturmuþtur. Bu hakemlerin %52’si (n = 248) klasman, %32’si (n = 152) il ve %16’sý (n= 77) aday hakemdir. Araþtýrmaya katýlan hakemlerin yaþ ortalanmasý 26, hakemlik tecrübeleri ortalama 6 yýldýr. Araþtýrmaya katýlan hakemlere ölçek müsabakalarýnýn olmadýðý bir zamanda uygulanmýþtýr. Araþtýrmada veri toplama aracý olarak kiþisel bilgi formu, Karaçam ve Pulur (2018) tarafýndan geliþtirilen “Hakemler Için Mesleki Haz Ölçeði” (HÝMHÖ) kullanýlmýþtýr. Verilerin çözümlenmesi SPSS 21 programý kullanýlarak yapýlmýþtýr. Deðiþkenler arasý iliþkilerin belirlenmesi için Pearson Momentler Çarpýmý Korelasyon Katsayýsý, ikili karþýlaþtýrmalarda t testi ve çoklu karþýlaþtýrmalarda tek yönlü varyans analizi (anova) testi kullanýlmýþtýr. Anlamlýlýk düzeyi p < .05 olarak alýnmýþtýr. Araþtýrmada yapýlan analizlerde basketbol hakemlerinin mesleki haz toplam puanlarý ile hakemlik seviyesi arasýnda klasman hakemleri lehine anlamlý fark bulunmuþtur (p<.05). Hakemlerin cinsiyeti, eðitim düzeyleri, yaþlarý, kýdemleri ve yönettikleri maç sayýlarý ile mesleki haz düzeyleri arasýnda anlamlý fark bulunamamýþtýr (p>.05). Sonuç olarak hakemlerin mesleki haz düzeylerinde hakemlik yaptýklarý seviyenin önemli bir deðiþken olduðu görülmüþtür.
Anahtar Kelimeler: Basketbol Hakemleri, Mesleki haz, Hakem
|
