SUBMISSIONS

SUBMISSION DETAIL

Berkant IÞIK, Çiðdem ÖZARI
 


Keywords:



AVRUPA BÝRLÝÐÝNE ÜYE BAZI ÜLKELERÝN, SEÇÝLMÝÞ E-ATIK ÝLE ÝLGÝLÝ GÖSTERGELER DÝKKATE ALINARAK K-ORTALAMALAR YÖNTEMÝ ÝLE DEÐERLENDÝRÝLMESÝ
 
Bu çalýþmanýn ana amacý E-atýk dönüþümü yapan ve ayný zamanda Avrupa Birliði üyesi olan 6 ülkeyi; E-atýk ile ilgili göstergeler dikkate alarak, birbirine benzer olan ülkeleri dolayýsýyla birbirine benzemeyen ülkeleri belirlemektir. Çalýþmada ele alýnan ülkeler Belçika, Bulgaristan, Almanya, Finlandiya, Fransa ve Birleþik Krallýk’týr. Çalýþmanýn amacýna yönelik seçilen göstergeler ise “yaþam beklentisi”, “sera gazý emisyon oraný”, “enerji verimliliði”, “yenilenebilir kaynaklardan enerjinin payý”, “eðitim seviyelerine göre nüfus oraný”, “cinsiyete ve seçilen yaþ grubuna göre gelirin beþli hisse oraný”, “yoksulluk eþiði, yaþ ve cinsiyete göre yoksulluk riski oraný”dýr. Bir baþka ifade ile çalýþmada 6 ülke; E-atýk ve ilgili toplam sekiz gösterge dikkate alýnarak, 2010-2016 dönem aralýðýna yer alan her yýl için, hiyerarþik olmayan kümeleme yöntemlerinden k-ortalamalar kümeleme yöntemi yardýmýyla gruplara ayrýþtýrýlmýþtýr. Ayrýca yöntemin sorunsallarýndan biri olan k parametresinin belirlenmesi için de literatürde sýkça kullanýlan Silhouette endeks deðerinden yararlanýlmýþtýr. Bu deðer yardýmýyla ülkelerin kaç kümeye ayrýlmasýnýn daha uygun ve/veya daha geçerli olduðuna karar verilir. Yöntemin bir diðer sorunsalý olan baþlangýç küme merkez seçim sorunsalý ise analiz olasý tüm baþlangýç merkez verilere uygulanarak minimize edilmiþtir. Dönem aralýðýnda yer alan her yýl için ülkeler olasý tüm baþlangýç merkez veriler yardýmýyla 2, 3 ve 4 kümeye ayrýlarak elde edilen küme gruplarý Silhouette indeks deðeri yardýmýyla karþýlaþtýrýlmýþtýr. 2010 yýlý için gerçekleþtirilen analizlerden elde edilen bulgularda; Silhouette indeks deðerine göre en geçerli ayrýlmasý gereken küme sayýsý 4 olarak belirlenmiþtir ve oluþan küme grubunda Belçika, Fransa ve B.Krallýk ayný kümede yer alýrken, Bulgaristan, Almanya ve Finlandiya ülkeleri tek baþýna ayrý küme oluþturduðu gözlemlenmiþtir.

Anahtar Kelimeler: E-atýk, K-Ortalamalar Kümeleme Yöntemi, Silhouette Katsayýsý