Evlilikte eþlerin birbirleri ile uyumlu olmasý beraberinde zindelik ve doyumu getirirken, çeþitli faktörlerden dolayý uyumun azalmasý zamanla evlilikte duyarsýzlaþmanýn ortaya çýkmasýna yol açmaktadýr. Böyle bir durumda evlilik iliþkisinde heyecan azalýr, paylaþýlan ilgiler ve hobilerin yerini rutinlik ve sýkýcý bir yaþam tarzý almaktadýr. Ayný ev içinde olsalar bile eþler birbirlerine yabancý gibi gelmeye baþlar, eþler birbirleriyle iletiþim kurmak istemez ve belli bir noktadan sonra evde bulunmak yerine ev dýþýndaki ortamlarý tercih etmeye baþlarlar. Evlilikte monotonluk adý verilen bu olgunun yaþanmasý evliliðin sonlanmasýna veya diðer istenmeyen durumlarýn yaþanmasýna yol açmaktadýr. Bu nedenle eþlerin evlilik yaþamlarýna yönelik algýlarýný ve evliliklerinin monoton geçip geçmediðini belirlemeye yardýmcý olacak ölçme araçlarý son derece önemlidir. Bu araþtýrmanýn amacý Evlilikte Monotonluk Ölçeði’ni geliþtirmek ve geçerlik ve güvenirliðini incelemektir.
Araþtýrma 125’i kadýn, 79’u erkek olan 204 evli birey üzerinde yürütülmüþtür. Ölçeðin geliþtirilmesi sürecinde öncelikle evlilikte monotonluk alaný ile ilgili çalýþmalar incelenmiþtir. Bu incelemeler sonucunda 17 maddelik bir madde havuzu oluþturulmuþ ve bu maddeler gramer, anlaþýlabilirlik ve evlilikte monotonluk algýsýný ölçüp ölçmediði noktalarýnda incelenerek, sonuçta 17 maddelik uygulama formu elde edilmiþtir. Evlilikte Monotonluk Ölçeði 1 “kesinlikle katýlmýyorum” ve 5 “kesinlikle katýlýyorum” þeklinde 5’li Likert tipi bir derecelendirmeye sahiptir. Evlilikte Monotonluk Ölçeði’nin madde analizi için düzeltilmiþ madde toplam korelasyon katsayýlarý hesaplanmýþtýr. Evlilikte Monotonluk Ölçeði’nin yapý geçerliði açýmlayýcý faktör analizi, güvenirliði Cronbach alfa iç tutarlýlýk güvenirlik katsayýsý ile incelenmiþtir. Geçerlik ve güvenirlik analizleri SPSS 20 paket programý ile yapýlmýþtýr.
Evlilikte Monotonluk Ölçeði’nin yapý geçerliði için uygulanan açýmlayýcý faktör analizi sonucunda toplam varyansýn %54,49’unu açýklayan, öz-deðeri 9,26 olan tek boyutlu ve 17 maddeden oluþan bir ölçme aracý elde edilmiþtir. Ölçeðin KMO örneklem uygunluk katsayýsý .92 olarak bulunmuþtur. Ölçeðin faktör yükleri .63 ile .81 arasýnda sýralanmaktadýr. Cronbach alfa iç tutarlýk güvenirlik katsayýsý .95 olarak bulunmuþtur. Ölçeðin düzeltilmiþ madde toplam korelasyon katsayýlarý .60 ile .78 arasýnda sýralanmaktadýr. Bu sonuçlar Evlilikte Monotonluk Ölçeði’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracý olduðunu göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Evlilikte Monotonluk, Geçerlik, Güvenirlik
|