Öz: Tuvalet eğitimi, çocuğun gelişimsel süreci içinde değerlendirildiğinde, önemli dönüm noktalarından bir tanesini oluşturmaktadır. Ayrıca çocuğun, sosyal çevrede yer edinebilmesi, bağımsızlık kazanabilmesi ve olumlu anne-çocuk ilişkisinin gelişebilmesi için de gereklidir. Aileler açısından değerlendirdiğimizde de bu eğitim, kimi zaman üstesinden gelmesi zor bir süreç haline dönüşebilmektedir. Tuvalet eğitiminin başarılı bir şekilde tamamlanabilmesinde çok sayıda etkenin rol oynadığı görülse de bunlar içinde tuvalet eğitimine yönelik uygulanan yöntemlerin, bu süreci büyük oranda etkilediği fark edilmektedir. Tuvalet eğitiminin tarihçesine baktığımızda da çocuğun pasif olduğu anlayıştan, zorlayıcı ve baskılayıcı tarzdaki yaklaşımlara, çocuğu merkeze alan metotlardan, yapılandırılmış davranışsal ekoller şeklinde sürekli değişiklik gösteren uygulamaların olduğu görülmektedir. Günümüzde ise farklı tuvalet eğitimi yöntemlerinin var olduğu bilinmektedir. Bunlara; yardımlı tuvalet eğitimi yöntemi, sıkı disiplin ve cezalandırma metotları, çocuk merkezli yaklaşım, ses ile uyarı sağlayan alarm sistemi, eliminasyon iletişimi yöntemleri örnek olarak verilebilir. Çocukların bireysel farklılıkları ve hazırbulunuşluk düzeylerinin birbirlerinden farklı olması ile aile yapılarının değişkenlik göstermesinin de etkisi göz önüne alındığında, bu eğitimlerden birisi kesinlikle doğrudur denilememekle birlikte çocuğun gelişimsel süreci açısından değerlendirildiğinde en çok önerilen yöntemin ne olduğuna karar verilmesi sağlanabilmektedir. Bu derleme çalışmasında, tuvalet eğitimine başlayacak çocuk ve ailelere yardımcı olmak ve onlar için en doğru yöntemi belirleyebilmek adına farklı tuvalet eğitimi yöntemleri üzerinde durulmakta ve ayrıntılı bilgiler verilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Tuvalet eğitimi, yöntem, çocuk
|
