Kişiler doğuştan veya sonradan herhangi bir hastalık veya kaza sonucu bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetme nedeniyle engelli olmaktadırlar ve kronik hastalığı olan kişilerin ise çalışma kapasitelerinin ve yaşamsal fonksiyonlarının engellenmesi gibi durumlar vardır, bu durum kişilerin yaşamsal aktivitelerini engellemektedir ve de en önemlisi sosyal yaşamlarını sürdürmelerini zorlaştırmaktadır (Türkiye Özürlüler Araştırması,2002).
Engelli; fiziksel, zihinsel, ruhsal ve duyusal açıdan çeşitli düzeylerde kayıpları olan bireylerdir ve bundan dolayı topluma diğer bireyler gibi eşit koşullarda tam ve etkin olarak katılamamaktadırlar. Engelli bireylerin toplumsal hayatta etkin biçimde var olabilmesi için eğitim sürecine ve istihdama katılımının sağlanması gerekmektedir. Bu amaçla eğitim kurumları faaliyet göstermektedir (Fidan ve Yeşil,2018). Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün 2011 yılında yayınladığı Dünya Engellilik Raporu’na göre dünyada bir milyardan fazla insan engelli kategorisine girmekte, bunlar arasından yaklaşık 200 milyon kişinin ise ciddi işlev bozuklukları vardır (Yıldız ve Gürler,2018:2). Karşal ve Malkoç (2013)’un belirttiği üzere engelli çocukların çok büyük bölümü; gerek özgüven eksikliği, gerek yeterli eğitim imkanlarına sahip olamamak, gerekse fiziksel gelişimleri açısından desteklenemediklerinden dolayı meslek sahibi olamamakta, sosyal hayatın içine katılamamaktadırlar ( Fidan ve Yeşil,2018). Ataman (2005)’a göre ise özel eğitim çoğunluktan farklı ve özel gereksinimi olan çocuklara sunulan; üstün özellikleri olanların yetenekleri doğrultusunda kapasitelerinin en üst düzeye çıkmalarını sağlayan; engelli bireyi kendine yeterli hâle getirmek suretiyle topluma kaynaştırarak bağımsız, üretici kişiler olmasını destekleyecek becerilerle donatan eğitimdir (Er,2011:14). Engelli eğitimine gereken önemin verilmesi gereklidir ve engelli eğitiminin geliştirilmesi ile bireyler iş gücü piyasasına daha aktif katılabilecekler, kapasitelerini tam olarak kullanabileceklerdir. Engelli bireylerin eğitim yoluyla gelişimine katkıda bulunmak ise onların motive olmalarında ve özgüvenlerinin artmasında önemli bir rol oynayacaktır. Bu çalışmada da engelli çocukların eğitimine gereken önemin verilmesine değinilecek ve geleceğe yönelik öneriler getirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Engelli, Çocuk, Eğitim,Türkiye
|