Öz:Okuma hem seslendirmeye hem anlamlandırmaya dayalı zihinsel ve fiziksel aktiviteyi de içine alan bireyin üst bilişinin ve duygusal zekâsının da dahil olduğu derinlemesine araştırılması gereken önemli bir alandır. Bu çalışmada Türkçe Öğretmeni adaylarının üst bilişsel okuma stratejileriyle duygusal zekâları arasındaki ilişkinin farklı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Nicel bir araştırma yapıldığı için ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmaya 2021-2022 eğitim dönemi içerisinde Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Türkçe Öğretmenliği 1,2,3 ve 4. sınıf öğrencilerinden 175 Türkçe Öğretmeni adayı katılmıştır. Öğretmen adaylarının üst bilişsel okuma strateji becerilerini ölçmek için 2004 yılında Taraban, Kerr ve Rynearson tarafından geliştirilen ,Türkçeye uyarlanan “Üstbilişsel Okuma Stratejileri Ölçeği” kullanılmıştır. Türkçe Öğretmeni adaylarının duygusal zekâ özelliklerini belirlemek amacıyla da gerekli izinler alınarak Türkçeye uyarlanan “Schutte Duygusal Zekâ Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen veriler IBM SPSS 20 paket programıyla analiz edilip değerlendirilmiştir. Sonuçların istatistiksel analizi ve değerlendirilmesi için Mann-Whitney U testi, Kruskall-Wallis Testi, Bağımsız gruplar t Testi ,Tek yönlü ANOVA ve anlamlılığın hangi gruplar arasında olduğunu tespit etmek için post-hoc testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda üst bilişsel okuma stratejilerini kullanma düzeyi ile duygusal zekâ arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu saptanmıştır. Duygusal zekâ ile cinsiyet arasında anlamlı bir ilişki yoktur fakat kız öğrencilerin duygusal zekâ düzeyleri fazla çıkmıştır. Sınıf düzeyi ile duygusal zekâ arasında anlamlı bir ilişki olmamakla birlikte sınıf düzeyi arttıkça duygusal zekânın da artma eğiliminde olduğu gözlemlenmiştir. Bir yılda okunan kitap sayısı ile duygusal zekâ arasında anlamsız bir ilişki vardır. Bununla birlikte üst bilişsel okuma stratejilerini kullanma düzeyi arttıkça okunan kitap sayısı da artmıştır.
Anahtar Kelimeler: Anlama, Duygusal Zekâ, Öğretmen Adayları, Üst Bilişsel Okuma.
|
