Tasarım tabanlı araştırma yöntemine ait eğitim uygulamalarına son yıllarda ülkemizde ve dünyada giderek daha çok rastlanmaktadır.
Tasarım tabanlı araştırmalar analiz, tasarım, geliştirme ve uygulama süreçlerinin araştırmacılar ve katılımcılar ile işbirliği içerisinde gerçekleştirildiği bir araştırma yöntemi olarak tanımlanmaktadır. Tasarım tabanlı araştırmalar gerçek uygulama ortamında döngüsel olarak bağlama duyarlı tasarım ilkelerinin ve kuramlarının geliştirilmesine yönelik olarak eğitim uygulamalarını iyileştirme amacıyla gerçekleştirilmektedir.
Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi bünyesinde yer alan Yenilenebilir Enerji Kaynakları Tasarımı Laboratuvarı’nda bir yarıyıllık zorunlu Fizik Öğretim Yöntemleri 2 dersi kapsamında "çevreci ev" bağlamıyla fizik öğretmen adayları tarafından 2016 yılından beri işbirlikli problem çözme yaklaşımıyla çevreci ev maket ürünleri geliştirilmektedir. Çevreci maket ev çalışmalarının fizik öğretmen adaylarının işbirlikli problem çözme yaklaşımlarını geliştirmesinin yanında doğaya duyarlı, ekolojik, elektrik tüketimini azaltan binaların sayısını arttırması yönünde çevreci bir bilinç oluşturulmasını da amaçlamaktadır. Bu çalışmalarda işbirlikli çalışma yöntemiyle, çatıya panel monte etme, yalıtım özellikleri geliştirme ve yağmur hasadı alt çalışma gruplarına göre şekil verilmektedir.
Bu araştırmada ise veriler 2017 Güz döneminde bir öğretmen adayının işbirlikli çevreci maket ev yapımının gerçekleştirildiği grup çalışmasında çatıya panellerin monte edilmesi alt grup çalışmasına odaklanılmıştır. Çatıya panel monte edilmesi ihtiyaca göre panel hesaplanmasının yapıldıktan sonra pratik bir laboratuvar uygulaması olarak gerçekleştirilecektir. Nitel tasarım tabanlı araştırma olarak gerçekleştirilen çalışmada maket evin çatısına panel monte etme süreci boyunca diğer gruplarla iletişim halinde çalışan fizik öğretmen adayının yaptığı matematik hesaplamalar süreci incelenmiştir. Sonuçlar ihtiyaca göre panel hesabının diğer çalışama gruplarından gelen ihtiyaç girdilerinin belirlenmesine ve eldeki panellerinin uygunluğuna göre şekillendiğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Tasarım tabanlı araştırma, güneş panelleri, işbirlikli problem çözme
|
