Giriş: Romatoid artrit, (RA) nedeni bilinmeyen, kronik seyir izleyen, birden fazla eklemi ve sistemi etkileyen otoimmun inflamatuar bir romatizmal hastalıktır. RA yalnızca eklemlerde hasara sebep olan bir hastalık değil aynı zamanda başka organlarda da hasara sebep olmaktadır. Yöntem: Araştırma Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi Romatoloji Servisi’inde yapılmış olup Romatoloji Servisi’nde tedavi görmekte olan araştırma kriterlerine uyan ve araştırmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden RA hastaları çalışma kapsamına alınmıştır. Veri toplama için hastaların sosyo-demografik özellikleri, hastalık ve tedaviye ilişkin özelliklerini belirlemek için 12 soruluk anket formu, Morisky ve RA hastalarına uyarlanmış olan Öbakım Davranışları ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 41.63±13.17 yıl, %%63.3’ü kadın, %84.4’ü evli, %43.3’ü ilkokul mezunu ve %52.2’si ev hanımı, %60.0’ının gelir durumu orta ve aktif olarak halen bir işte çalışmaktadır. Özbakım Davranışları ölçeğinden aldıkları puan ortalaması 2.47±0.10 olarak bulunmuştur. Morisky Ölçeği puan ortalaması 4.57±1.01 olarak hesaplanırken ölçeğin Uyum ve Bilgi alt boyutları puan ortalaması sırası ile 2.26±0.77 ve 2.31 ±0.74 olarak belirlenmiştir. Özbakım Davranışları Ölçeği ve Modifiye Morisky Ölçeği arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark belirlenmemiştir. Buna karşın Morisky Ölçeği toplam puan ve alt boyutları olan Uyum Düzeyi ile Bilgi Düzeyi arasında pozitif ve istatistiksel açıdan ileri derecede anlamlı fark belirlenmiştir (p<.001). Sonuç: RA kronik bir hastalık olması nedeni ile bireylerin yaşamlarını ilerleyen zamanlarda olumsuz düzeyde etkileyebilmektedir. Kronik hastalıkların sürekli ve düzenli uygulanması gereken tedavilerinden dolayı zamanla bireylerde hastalığa ve tedaviye karşı uyum sorunu ortaya çıkabilmektedir. Öz bakım davranışlarında olumsuz şeklide etkileye bilen hastalığa uyum ve bilgi düzeyi hemşirelik uygulamaları ile desteklenebilir.
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik, Özbakım, Romatoid Artrit, Uyum
|
