Bu araştırmada ortaokul öğrencilerine yönelik geçerli ve güvenilir bir astronomi tutum ölçeği geliştirmek amaçlanmıştır. Araştırma 2022-2023 Eğitim Öğretim Yılının birinci döneminde Şanlıurfa ili Viranşehir ilçesinde bulunan Millî Eğitim Bakanlığına bağlı 3 farklı ortaokulda eğitim gören 300 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada bireylerin bir olay ya da olguya karşı tutumlarının toplandığı betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada ilk aşama olarak, oluşturulan madde havuzu uzman görüşüne sunulmuş ve kapsam geçerlilik indeksine göre kapsam geçerlilik oranları yetersiz kalan 48 madde havuzundan çıkarılmıştır. Havuzda kalan 32 madde ile denemelik bir ölçek oluşturularak örneklemi temsil eden 30 öğrenciye uygulanmıştır. Bu uygulama sonucunda denemelik ölçeğin Cronbach’s Alfa güvenirlik katsayısı test edilerek 0,93 bulunmuştur. Güvenirlik katsayısı yüksek düzeyde bulunan ölçeğin uygulama aşamasına geçilmiştir. Ortaokul öğrencilerinden alınan 300 veri SPSS Statistics 26 paket programına işlenerek astronomi tutum ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. Araştırmada ölçeğin geçerliliğini belirlemek amacı ile yapılan açımlayıcı faktör analizi (AFA) sonucunda ölçeğe ait 3 anlamlı faktör bulunarak bu faktörler isimlendirilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi (DFA) sonuçlarında ise ölçeğin model uyum indeksleri “mükemmel” ve “kabul edilebilir” düzeyde bulunmuştur. Ölçeğin tamamına ait Cronbach’s Alfa güvenirlik katsayısı 0,91’dir. Astronomi tutum ölçeğinin bağımsız (ilişkisiz) örneklemler t-test hesaplamaları sonucu alt ve üst %27’lik gruplar arasında anlamlı düzeyde fark bulunmuştur. Geçerlilik ve güvenirlik analizleri sonucunda 3 alt boyuttan ve toplam 19 maddeden oluşan geçerli ve güvenilir bir ölçek elde edilmiştir. ORCID NO: 0009-0006-0164-4256 , 0000-0001-5973-1957
Anahtar Kelimeler: Astronomi, Tutum, Ölçek geliştirme, Ortaokul öğrencileri
|
